Wszelkie prawo otrzymuje od volonté générale, która sama decyduje o swych granicach i której prawnie ograniczać żadna władza nie powinna i nie może. Nawet prawo własności przysługuje oddzielnej osobie tylko dzięki koncesji państwowej.
Umowa społeczna czyni państwo panem wszystkich dóbr jego członków[1], którzy pozostają właścicielami tylko jako depozytarjusze majątku publicznego[2].
Wolność obywatela jest tem, co pozostaje jednostce po potrąceniu jej obowiązków obywatelskich[3]. Te obowiązki nałożonymi mogą być tylko przez prawo. Prawa, według Umowy społecznej, muszą być równe dla wszystkich obywateli — oto jedyne ograniczenie władzy zwierzchniczej[4], wypływające jednakże z samej jej natury i samo przez się zabezpieczone[5].
- ↑ Car l’Etat, à l’égard de ses membres, est maître de tous eurs biens par le contrat social I, 9.
- ↑ ...les possesseurs étant considérés comme dépositaires du bien public I, 9.
- ↑ On convient que tout ce que chacun aliène, par le pacte social de sa puissance, de ses biens, de sa liberté, c’est seulement la partie de tout cela dont l’usage importe à la communauté; mais il faut convenir aussi que le souverain seul est juge de cette importance, ib. II, 4.
- ↑ Ainsi, par la nature du pacte, tout acte de souveraineté, c’est à dire tout acte authentique de la volonte générale, obligeou favorise également tous les citoyens, II, 4.
- ↑ La puissance souveraine n’a nul besoin de garant envers les sujets, I, 7.
aussi parfaite qu’elle peut l’être et nul associé n’a plus rien à reclamer I, 16.
