żonych w niej kapitałów używa dla własnych interesów, a kasy centralne postępują tak samo, uważając się tylko za regulatorów do wypożyczania kapitału, który powstał z pracy ludu. W ten sposób są one tylko pośrednikami między wsią a miastem; pieniądz, który oszczędzają mieszkańcy miast, nie składa się do banku państwowego, ale idzie na podniesienie kraju. A tak oszczędności burżujów zostanę obrócone na pożytek chłopów i solidarnie połączą ich z sobą. Doświadczenie przekonało, że takie postępowanie jest najpożyteczniejsze dla kraju i najbezpieczniejsze dla kapitału.
System Reiffeisena, jako oparty na nieograniczonej solidarności wszystkich stowarzyszonych, jest najpewniejszym sposobem udzielania pożyczek. Daje on największą pewność i najmocniej oddziaływa moralnie, bo na to, żeby dostać pożyczkę, trzeba być porządnym człowiekiem i zasługiwać na zaufanie.
Zakres działalności kooperatywy jest bardzo obszerny, ogarnia on wszystkie gałęzie gospodarstwa wiejskiego i wszystkie jego potrzeby, należy przeto badać je wszechstronnie. Najważniejszą rzeczą w gospodarstwie jest umiejętna sprzedać, a zawsze lepiej funkcyonują kółka kupujące, niż sprzedające, bo nie ma dwu większych sprzeciwieństw, jak kupujący i sprzedający; pierwszy, im więcej kupuje, tem lepsze robi interesy, i uczestnicy na tem zyskują; im więcej sprzedający na targ dostarcza, tem mniejszy zarobek uczestników.
Strona:Janusz Dmochowski - O kółkach i spółkach rolniczych.pdf/14
Ta strona została przepisana.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Janusz_Dmochowski_-_O_k%C3%B3%C5%82kach_i_sp%C3%B3%C5%82kach_rolniczych.pdf/page14-925px-Janusz_Dmochowski_-_O_k%C3%B3%C5%82kach_i_sp%C3%B3%C5%82kach_rolniczych.pdf.jpg)