Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom III.djvu/14

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dopuszczać się będzie przestępstw i srogości, gdy nie ustalony jeszcze w rządach, nie ozdobiony koroną królewską, dał się poznać z tak zdrożnej samowoli i tylu nieprawości, które nie mogły wcale być cierpianemi. Z tych początków panowania brali miarę jego usposobień i wróżyli, jakie będą nadal jego rządy. Za wielkie też poczytywali sobie szczęście, że Władysław jeszcze nie koronowany ani namaszczony, snadno od królestwa i władzy mógł być odsądzonym. Zaczém wszyscy zgodną uchwałą postanowili odjąć mu rząd i panowanie, jako im i krajowi szkodliwe. Aby zaś ta uchwała tém pewniejszą była, i aby jej Władysław Łokietek lub ktokolwiek bądź inny nie wątlił, Wacława króla Czeskiego, który, jak się wyżej rzekło, na mocy nadania otrzymanego od księżny Gryfiny wdowy po Leszku Czarnym, mienił się książęciem Krakowskim i Sandomierskim, obrali królem i panem. Powodował ich do tego wzgląd nader ważny, że przez wybór takowy królestwo Polskie, rozerwane nadaniem księżny Gryfiny, zrość się znowu miało w jednę całość, a rząd przejść w ręce słuszniejsze i sprawiedliwsze.

Posłowie Polscy przybywszy do Pragi, nakłaniają Wacława króla Czeskiego do przyjęcia rządów królestwa Polskiego, i zaślubienia Ryxy, córki niegdyś Przemysława króla Polskiego, poczém w Gnieznie koronują go na króla.

Po orzeczeniu takiej uchwały, chętnie od wszystkich i zgodnemi głosy potwierdzonej, wyprawiono uroczyście w imieniu prałatów i panów królestwa Polskiego posłów do króla Czeskiego Wacława. Którzy gdy przybyli do Pragi, z wielką uczciwością przyjęci, w dniu do posłuchania naznaczonym przełożyli zlecenia prałatów i panów Polskich, prosząc Wacława króla Czeskiego: „aby na zgodny wybór Polaków, powołujących go do rządów królestwa Polskiego, łaskawie zezwolił i przyjął panowanie, bynajmniej zaś nie zrażał się wyborem poprzednim książęcia Władysława Łokietka, gdy wybór ten nie był w zupełności dokonany, a obecnie odwołany został z powodu niecnych postępków książęcia Władysława, któremu rząd i władzę za zgodną wszystkich uchwałą odjęto.“ Upewniali Wacława: „że byleby rządy królestwa Polskiego przyjąć i osobiście przybyć zechciał, wszelkie trudności i stawione z strony rzeczonego książęcia Władysława przeszkody snadno i bez wielkiej pracy pokona.“ Co iżby tém łatwiej i na słuszniejszej podstawie dało się uskutecznić, doradzali posłowie Polscy Wacławowi królowi Czeskiemu, ażeby dziewicę dostojną Ryxę czyli Elżbietę, córkę Przemysława niegdy króla Polskiego, prawą i jedyną królestwa Polskiego dziedziczkę, rodem wysokim i cnotami równie