Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom III.djvu/15

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

jak pięknością urody znakomitą, pojął za żonę, przez które-to małżeństwo słuszném prawem i szczęśliwie rządy królestwa Polskiego sprawować będzie. Król Czeski Wacław z radą swoich prałatów i panów badał i rozbierał to poselstwo Polskie przez dni kilkanaście; osądziwszy wreszcie, że mu rokowało wielką pomyślność i chwałę, oznajmił jawnie i wyraźnie, że zgadza się na wybór powołujący go do rządów królestwa Polskiego, i takowe przyjmuje. Zaczém w towarzystwie posłów Polskich wybrawszy się po królewsku z świetnym przyborem i okazałością, zajechał do Polski, i naprzód do Kalisza a potém udał się do Gniezna, gdzie w kościele katedralnym przez Jakóba Świnkę arcybiskupa Gnieźnieńskiego, w obec towarzyszących obrzędowi Wisława biskupa Włocławskiego, Jędrzeja biskupa Poznańskiego, Jana Romki Wrocławskiego, tudzież licznego zebrania wojewodów, panów znaczniejszych i szlachty, na króla Polskiego został namaszczony i ukoronowany. Była z tej okoliczności między wszystkiemi stanami wielka radość i przyjaznych chęci okazy.

Król Wacław pojmuje za żonę Ryzę, córkę niegdy Przemysława króla Polskiego.

Po odbytym obrzędzie koronacyi, Wacław król Polski i Czeski udał się z Gniezna do Poznania, gdzie dostojną i cudnej urody dziewicę Ryxę czyli Elżbietę, córkę Przemysława niegdy króla Polskiego, i jedyną królestwa Polskiego dziedziczkę, która pod opieką przedniejszych panów Polskich w Poznaniu wychowywana, już była doszła lat sposobnych do zamęścia, pojął za żonę, i w kościele zawarł z nią śluby małżeńskie: a odprawiwszy po królewsku gody weselne, i wydawszy z stosowną okazałością gonitwy rycerskie kopijników i inne widowiska, rozdał prałatom i panom polskim upominki. Już bowiem rzeczonego Wacława króla Polskiego i Czeskiego pierwsza małżonka Jutta, córka Rudolfa króla Rzymskiego, a siostra Alberta książęcia Austryi, po wydaniu jedynego syna Wacława, zeszła była ze świata. Po odprawieniu w ten sposób uroczystości zaślubin, wszystkie ziemie należące do królestwa Polskiego a wraz ziemię Pomorską w zupełne objął posiadanie, a rząd nad niemi starostom swoim powierzył. Aby zaś panowanie jego było tém pewniejsze, w zamkach główniejszych poosadzał panów Czeskich, a Hinka z Dubu (Duba) starostą Wielkopolskim uczynił. Zebrawszy potém liczne Polaków wojsko, książęcia Władysława Łokietka nie tylko z ziemi Krakowskiej, Sandomierskiej, Sieradzkiej, Wielkiej Polski i Pomorza wygnał, i wszystkie przezeń zajmowane zamki i warownie pod swoję objął władzę, ale nadto wyzuł go z własnej ojcowizny, księstw Ku-