Strona:Jan Lam - Idealisci.djvu/305

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

ohydną, obrzydliwą. Takie łzy, jakie wylewał p. Alfred, nie mogą przemówić do serca ludzkiego; mogą one chyba przemówić do nadludzkiej litości anioła, albo do nadludzkiej dumy szatana.
Niechaj, kto chce, rozstrzyga, dlaczego łzy te sprawiły w tej chwili inne wrażenie, niż to, na które zasługiwały, dlaczego przemówiły do pani Heleny, rozczuliły ją prawie? Gdyby uczucie zadowolenia, jakiego doznajemy opiekując się słabszą istotą, lub służąc jej za podporę, było na wskróś niesamolubnem, zagadka ta nie byłaby do rozwiązania. Ale uczucie to nie jest nigdy wolnem od pewnej przymieszki dumy. Do zadowolenia z dobroczynnych skutków naszej opieki, łączy się zadowolenie wynikające z poczucia własnej wyższości. Drugie to poczucie było od dawna jedyną moralnie logiczną pobudką, tłumaczącą stosunek między panią Heleną a Alfredem, i w tej chwili wzięło ono górę na jego korzyść. Gdyby był mniej pogardy godnym i wstrętnym dla każdego innego oka, zbawienna reakcya przeciw ewangelii miłośnej pani Sand, wywołana objawionym przez niego zamiarem ucieczki i zostawienia Heleny jej losowi, byłaby się rozwinęła w jej umyśle. Tak zaś, był tylko pospolitym, bezradnym tchórzem, jakiego znała od dawna, — bał się i płakał, podczas gdy ona, jeżeli nie z zimną krwią, to bez płaczliwego lęku widziała zbliżające się niebezpieczeństwo. Nie wiedział co począć, podczas gdy ona była przygotowaną do walki i w głębi duszy powzięła już była postanowienie, które w tej chwili stało się nieodwołalnem. Kto wie, czy mogłaby się już była cofnąć, czy nie starała się już raczej tylko utwierdzić w swoich zamiarach, uzasadnić je i upiększyć we własnych oczach? Dosyć, że przystąpiła jeszcze bliżej do niego, że wzięła go za rękę i powiedziała czułym głosem:
— Nie obawiaj się niczego, Alfredzie; możesz liczyć na mnie...
Gdyby szybko po sobie następujące wypadki zostawiły jej był czas do prowadzenia dalej swojego dziennika, byłaby w nim zapewne zapisała tę chwilę, jako zaznaczoną aktem