Strona:J. Grabiec - Sto lat walki o prawa Królestwa Polskiego 1815—1915.pdf/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

carstwa Zachodu: Anglia i Francya, których rzecznikiem był lord Palmerston, stały na gruncie państwowej odrębności Królestwa Polskiego i stosunku polsko-rosyjskiego, opartego na zobowiązaniach Rosyi wobec całej Europy. Stanowisko to jednak było zaznaczane bardzo oględnie i jedynie w formie „wyrażenia zdania“. Dwa zaś mocarstwa rozbiorcze, ściślej z Rosyą związane, protestując przeciwko myśli połączenia Królestwa Polskiego z Rosyą, któraby przez to niebywale była wzmocniona, chętnie bardzo interpelowały uchwały Wiedeńskie w duchu zagwarantowania Polakom „poddanym rosyjskim, pruskim i austryackim“, praw narodowych i ulg gospodarczych, t. j. uznania za obowiązujący jedynie punktu 2 zasadniczego w sprawie polskiej, a cytowanego wyżej artykułu Traktatów 3. V. i Acte final Kongresu. Ze zdaniem tem zgodziła się wreszcie Rosya, uznając za konieczne cofnąć się ze stanowiska „objedinitielnoj“ wyłącznie polityki i „objedinieńje“ także poprzedzić okresem autonomii Królestwa, jako zdobytego siłą zbrojną kraju. „Należy wzmocnić, o ile tylko będzie możliwe, naszą nową zdobycz wszelkimi środkami, jakie uznasz za stosowne” — pisze znów car do Paskiewicza. Stanowisko jednak zdobywcy Królestwa nie było narazie ujawnione przez dyplomacyę rosyjską. Znacznie dopiero później, podczas obrad Kongresu Paryskiego, zagroził nim przedstawiciel Rosyi, gdy Anglia chciała wznowić sprawę polską. Do takiego zaś umiarkowania Rosyi w 1831 i 32 roku przyczyniły się zapewne zawikłania międzynarodowe na Wschodzie, wobec których Rosya wolała być względem Zachodu ostrożną.
Rezultatem też ówczesnej akcyi dyplomatycznej było pozorne cofnięcie się Rosyi i jak najbardziej perfidne komentowanie przez nią traktatów Wiedeńskich w manifeście Ces. Mikołaja z 14/26 lutego 1832 roku, oraz wydanym równocześnie Statucie Organicznym Królestwa Polskiego, datą powyższą opatrzonych.
Streszczony w 69, nad wyraz chaotycznie, ułożonych artykułach, Statut nosi charakter ustawy autonomicznej, zawiera-