Strona:J. Łepkowski, J. Jerzmanowski - Ułamek z podróży archeologicznej po Galicyi odbytej w r. 1849.djvu/59

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

cznie odbywano. Znajdujemy tam opisy wielu dziś już nieobchodzonych obrzędów narodowych i religijnych, uwagi o stanie Polski, o napadach nieprzyjacielskich, przechodach wojsk, rozbojach i rozterkach między możnowładczą i okoliczną szlachtą. Czytamy tu opis komet, widzianych w tym długim ciągu lat; stan lata i zimy, jesieni i wiosny; powodzie, ulewy, burze i mrozy nadzwyczajne; przy każdym roku nie zapomina dodać, jaki był plon, urodzaje, ceny zboża, głody i pomory. Opisuje skrzętnie klęski, jakie tę okolicę dotknęły przez pożary, szarańcze i rozboje. Dobroduszny ten widać ksiądz, ale sknera, skarży się ciągle, że nie ma ani grosza w jego kalecie, i zapisuje, ile na uciążliwe podatki, na szczegółowe potrzeby domowe wydać musiał. Jestto więc ważny zabytek, o zamożności i wewnętrznym stanie téj części Polski dokładny obraz podający.
Na dzwonach jazowskich następne są napisy: „Textorus Plebanus Jazoviae et Preisoviensis (w Przyszowie) A. D. 1629. Balzer Ruguł fecit me”.
„Fundit me Georgius Vierd Epperiesini (Preszów) M.D.CLI (1651)”. Oba te dzwony, pięknym odlewem zwrócą uwagę znawcy giserstwa.
W przyległych lasach pokazywano nam wydrążenia w skałach, gdzie groźni rozbójnicy w okolicach tutejszych, wygodnie w wieku zeszłym przemieszkiwali. Na wysokiém wzgórzu widać z kamienia wykute krzesło, z którego, jak lud tutejszy prawi, dowódzca do zgromadzonych towarzyszy przemawiał. Tutaj miał schronienie słynny z rozbojów Józef Baczyński ze swemi wspólnikami, którego pod jesień r. 1735 schwytano, i na zamku w Krakowie osadzono. W następnym zaś roku schwytano na Spiżu Łazarczyka z Tylmanowy podhetmaniego tamtegoż, i w Lewoczy wraz z siedmioma téj bandy, głowy ścięto[1].
Pod Kadeczą przewieźliśmy się na prawy brzeg Dunajca, a straciwszy z oczu podtatrzańską górzystą okolicę, ujrzeliśmy wieże Starego Sącza.

Stary Sącz, Sandecz, Sandecia, antiqua Sandecz, Vetus Sandecz, Alt-Sandetz, nad ujściem Popradu do Dunajca; dziś liche miasteczko, liczące 4700 mieszkańców. Magistrat, ratusz przerobiony z klasztoru XX. Franciszkanów, szkoła główna. Herb miasta: orzeł biały jednogłowy, na tarczy w polu pół pąsowém,

  1. Roczniki jazowskie; rękop.