Strona:Józef Milewski - Zagadnienie narodowej polityki.pdf/126

niki; stąd za naukowe uważali jedynie opisywania przeszłości. W zdaniu ich tkwi wiele niekonsekwencyi. Gdyby nikt nie umiał wyrwać się z koła subjektywnych sądów, to i co do przeszłości przecież nie umiałby być objektywnych, i fakta przeszłości musi przecież ocenić podług ich przyczyn, przebiegu i skutki; bezkrytycznie, bez oceny żadnej, przedstawia fakta kronikarz, nie historyk, ani polityk. Objektywizm, posunięty aż do braku sądu, nie zdoła stworzyć nic naukowego w dziedzinie społecznej, taki opis przeszłości byłby nienaukowym, ultra-objektywizm jest przeto negacyą w ogóle możności nauki polityki. Zarzut wpływu subjektywizmu wobec zagadnień bieżącej polityki jest tylko słusznym, o ile autor rzeczywiście jednostronnym tylko interesom czy doktrynom hołduje. Naturalnie, każda sprawa polityczna może być stronniczo traktowaną, ale nauka zdąża właśnie do zdobycia prawdy, do służenia nie stronniczemu, ale ogólnemu dobru. Czyż n. p. pisząc przeciwko lichwie w dziedzinie gospodarczej polityki, stawiając program całej kredytowej polityki, autor nie może być bezstronnym, musi być subjektywnym, partyjnym? I czyż n. p., broniąc organizacyi dwuizbowej dla parlamentów, ma być tylko partyjnym? Cała naukowe praca żyje wiarą, że prawda jest tylko jedna, żyje nadzieją zdobycia tej prawdy. Nauka postawiła zagadnienie sprawiedliwości społecznej i niewątpliwie posunęła naprzód dzieło jej urzeczywistnienia. A to nie jest partyjną propagandą, to zdobyczą nauki.
 Ale obok dzieł naukowych istnieją i wychodzą dzieła, podyktowane nie pragnieniem ogólnego dobra, lecz jednostronnym interesem i doktryną. Takie dzieła służą nieraz chwilowym swym interesom, ale szkodzą społeczeństwu przez zaostrzenie antagonizmów, przez obniżanie poziomu politycznego wykształcenia, oraz przez wyrabianie mylnej opinii, że niema i nie potrzeba nauki polityki, niema dobra ogólnego, są tylko interesa konkretnych społecznych grup,