accinxisse luculenter inde patet, ita ut unicuique celebrata illa Galilei verba „E pur si muove“ in mentem revocentur, dum coram orbe terrarum universo auctoritas litterarum nationis Polonae laurea insignitur et eius modi praemio studia ejus [⨉ coronatur] coronantur. —
Cum igitur Vobis placuerit, non meos conatus, sed nationis Polonae studia et litterarum proventus his rependere laudibus et honore, tamque erga me benevolentiae Vestrae[1], tamque sincere gratias ago debeoque cum tibi Rex Auguste et celsissime, tum Academiae huius sociis, quae quidem licet suo nitatur judicio tamen universae nationis S. [uecicae] opiniones sensus nobiles exp [⨉i] rimit et complectitur. Nescio vero quibus verbis aptius hanc gra[⨉a]tiarum actionem concludere possim, quam versu Horatiano:
Nobilibus placuisse viris non ultima laus est. —
Pod tytułem Jak Sienkiewicz władał łaciną ogłosiłem w Filomacie (nr. 3) przemówienie łacińskie Sienkiewicza, zaczynające się od słów „Vos quidem, Advenae amantissimi“, znajdujące się w zbiorach ks. Wiśniewskiego w Ćmielowie; drugi tekst tegoż przemówienia, znajdujący się w zbiorach medyckich, nie różniący się w rzeczach istotnych od tamtego, podałem do wiadomości publicznej w Ruchu Literackim (VI, 9). Nie mając bliższych informacyj o okolicznościach napisania i przeznaczeniu owego tekstu, a wiedząc tylko, że powstał między rokiem 1900—1901, domyślałem się, że najprędzej będzie to przemówienie przygotowane na obchód jubileuszu Uniwersytetu Jagiellońskiego, choć nie odrzucałem zupełnie przypuszczenia, że może to być przemówienie na własnym jubileuszu Sienkiewicza. Drugie z tych przypuszczeń okazało się słuszne. Wpadły mi bowiem w ręce aż dwie odbitki korektowe przemówienia Sienkiewicza, przygotowanego na własny jubileusz; gdzie miały być wydrukowane te teksty, nie wiem, bo narazie nie udało mi się owego czasopisma odnaleźć (co, jak sądzę, nie będzie trudne, wobec jasnego kroju czcionek owej korekty, który można zidentyfikować). Najważniejszą osobliwością owych korektowych odbitek jest to, że po znanem przemówieniu polskiem (ogłoszonem, z pewnemi drobnemi zmianami na podstawie autografu, przez prof. Chrzanowskiego w Pismach niewydanych i zapomnianych, s. 439—40) następują dwa teksty: francuski i łaciński; drugi z nich właśnie jest owym tekstem, przeze mnie ogłoszonym.
Nie jest to jednak jedyny utwór łaciński Sienkiewicza. W zbiorach oblęgorskich, gdzie znalazłem odbitkę wspomnianej korekty,
- ↑ Jakiś wyraz najwidoczniej opuszczony.
