Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/297

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

z dziewięciu członków, powołanych do wypracowania projektu. Po kilkumiesięcznych rozprawach projekt przedstawiony został Konwencyi narodowej; poprzedzony zaś był długim wstępem pióra Condorcet’a.
Ten żądał usilnie, aby rozpatrzono artykuły, lecz ważne wypadki, zaszłe tak w łonie Konwencyi, jak i poza jej obrębem, wpłynęły na odroczenie do czasu nieograniczonego rozpraw w tym przedmiocie.
Trzydziesty pierwszy maja sprowadził upadek Żyrondystów. Komisyi, złożonej z pięciu członków, wybranej z łona Komitetu ocalenia publicznego, polecono przygotować nowy projekt konstytucyi. Hérault de Séchelles, komisarz tej komisyi, złożył swą pracę 10 czerwca, a 24 tegoż miesiąca Konwencya głosowała za nową ustawą, która nigdy nie stała się obowiązującą, z ustanowieniem bowiem rządu rewolucyjnego wszelkie ustawy i prawa zawieszono.
W Piśmie do obywateli francuskich Condorcet śmiało wytyka ważne błędy pracy Hérault de Séchelles’a, a co gorsza jeszcze, ośmiela się twierdzić, że niektóre postanowienia, nie ulegające zarzutom, w drugim projekcie, są wprost zaczerpnięte z jego pracy. Niezwłocznie potem ex-kapucyn Chabot powstaje ostro przeciw niemu, wskazuje go Zgromadzeniu, jako nieprzyjaciela Rzeczypospolitej i spiskowca.
Dekret aresztowania Condorcet’a wkrótce wydany zostaje. Ostrzeżony wcześnie, filozof uchodzi; tegoż dnia wyjęty jest z pod opieki prawa, papiery jego zostają opieczętowane, dobra skonfiskowane.
Trzeba było coprędzej szukać schronienia. Dwóch uczniów Cabanis’a i Vicv-d’Azyr’a, a mianowicie: Pinel i Roger, którzy później pozyskali sławę w zawodzie lekarskim, przypominają sobie o domku Nr 21, przy ulicy Servandoni, gdzie dawniej mieszkali. Dom ten należał do wdowy po rzeźbiarzu Ludwiku-Franciszku Vernet’cie, blizkim krewnym artysty tegoż nazwiska.
Dzielna ta kobieta przyjmuje nieszczęśliwego, nie pytając się nawet o jego nazwisko. Czuwa nad nim z rzadkiem po-