Strona:Dzieje Galicyi (IA dziejegalicyi00bart).pdf/43

przyjmował w Lubartowie deputacyę galicyjską, wjechał niemal tryumfalnie do Lublina i zdobył Sandomierz. Lwów podejmował gościnnie lekką awangardę Rożnieckiego, wreszcie książe Józef stanął »pod Baranami« w Krakowie. Ulotniły się władze austryackie, — miejsce ich zajął »Rząd wojskowy tymczasowy«... Budziła wszakże niepokój jednoczesna okupacya Galicyi przez armię rosyjską »sprzymierzoną« z Napoleonem.
 Nie tu miejsce na przypominanie dziejów 1809 roku. Wielkie nadzieje zawiodły, ale bądź co bądź straciła Austrya na rzecz Księstwa Warszawskiego całą Galicyę Zachodnią, okręg dokoła Krakowa, a z pierwszego zaboru cyrkuł Zamojski — Wieliczka została obu państw współwłasnością (kondominatem). Nie na tem jednak ograniczył się »rozbiór« Galicyi; Rosya bowiem za fikcyjną pomoc, a raczej przeszkadzanie Napoleonowi, zabrała cyrkuł tarnopolski i części cyrkułów Zloczowskiego, Brzeżańskiego i Zaleszczyckiego.
 Gubernatorem tak okrojonej Galicyi został w r. 1810 hr. Piotr Goess. Był to, po hr. Brigido, drugi z rzędu przychylny krajowi gubernator, choć ta przychylność miała głównie na celu interes austryacki, a mianowicie połączenie Galicyi z państwem »nierozerwalnymi węzłami«. Przy końcu swego urzędowania politykę rządową w Galicyi nazwał Goess »małymi środkami w porównaniu z wielkim celem«, a plan przekształcenia Polaków w krótkim czasie na Niemców, był według niego »niebezpiecznem urojeniem« (memoryał z r. 1815). Zdołał on też zaraz po objęciu urzędu przekonać Wiedeń o małej korzyści z nasyłania niemieckich rzemieślników do miast galicyjskich. Czynił starania o przywrócenie uniwersytetu lwowskiego, dbał o poprawę wychowania publicznego, a szczególną opieką otaczał rolnictwo, widząc w niem główne źródło dobrobytu kraju. Prócz liceum, sześć gimnazyów w miastach cyrkułowych miało otrzymać nauczycieli rolnictwa — w szkole rolniczej w Wiedniu utworzono sześć miejsc dla stypendystów galicyjskich. W założonej w kwietniu w r. 1811 urzędowej Gazecie Lwowskiej, co wtorek i piątek wydawanej w języku polskim, ogłoszono konkurs z nagrodami 200 złr. i 100 złr. p. t. Pytanie do rozwiązania (Preisfrage). Szło mianowicie o to, jakie gałęzie przemysłu lub płody ziemi nadawałyby się w Galicyi »do udoskonalenia i powiększenia«, gdzieby mogły mieć zbyt, aby powrócić Galicyi kwoty wydawane na wyroby obce i jakie