Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 2 Mowy.djvu/509

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

przewodnictwem Rzym z największego niebezpieczeństwa uratowali, przy wolałem z Kapui Sextiusza z wojskiem, które wtenczas miał z sobą. Skoro tylko Ust mój przeczytał, natychmiast z mowy powiedzianym pośpiechom do Rzymu przybiegł. Abyście sobie przypomnieć mogli okropność onego czasu, posłuchajcie com pisał do niego, i przywołajcie w myśli waszej pamięć przeszłego strachu. List Cycerona, konsula.
V. Za przybyciem P. Sextiusza, zapęd nowych trybunów ludu[1], którzy w ostatnich chwilach mego konsulatu dziełu pieje zachwiać chcieli, równie jak usiłowania szczątków spisku powstrzymane zostały. Kiedy poznano że póki Kato, jeden z trybunów ludu, Najdzielniejszy i najcnotliwszy obywatel, stać będzie pa straży Rzeczypospolitej, senat i lud Rzymski łatwo potrafi bez pomocy siły zbrojnej obronić sam przez się swój majestat i godność tych, którzy z narażeniem życia utrzymali spokojność publiczny, Sextiusz pospieszył z swem wojskiem złączyć się z Antoniuszem. Manili wam na pochwałę jego opowiadać, jak on pobudzał konsula do działania, jakiego bodźca dodawał temu człowiekowi, który może pragnął zwycięztwa, ale zbyt się lękał wojny i niepewnych boju wypadków. Długo byłoby o tem mówić: dość kilka słów powiedzieć. Gdyby nie dzielność M. Petreja[2], gdyby ten wódz miłujący ojczyznę, mężny W obronie Rzeczypospolitej, nie miał wielkiej powagi u wojska, rzadkiej biegłości w sztuce wojennej, gdyby mu nie dopomógł P. Sextiusz w pobudzeniu, zachęceniu, zniewoleniu Antoniusza, nastąpiłaby zima przed ukończeniem wojny, a wtenczas Katylina wygrzebawszy się ze szronów i śniegów Apenninu, opanowawszy wywozy i najokwitsze pastwiska, mając cało lato przed sobą, nie zginałby bez wielkiego krwi rozlewu, bez okropnego spustoszenia całej Italii.

Takie usposobienie P. Sextiusz przyniósł do trybunatu, że opuszczę

  1. Kw. Metellus Nepos i L. Kalpurniusz Pizo Bestia, trybunowie na rok 62, którzy zawaliwszy ławkami przystęp do mównicy, nie pozwolili Cyceronowi konsulat składającemu przemówić do ludu. Dio Cassius, XXXVII. Plutarch, Cicero, 30.
  2. M. Petrejusz, któremu Antoniusz zachorowawszy na podagrę, lub, jak Dio mówi, udawszy tę chorobę, zdał dowództwo nad wojskiem, zniósł hufce Katyliny w bitwie około Pistoi, gdzie Katylina poległ. Sallustius, Catilina, 59-61.