Bóg owej księgi plan mi kreślił w łonie;
Oddałem mu się, ile duch podoła.
A tryumf jego był bożem wskazaniem,
Że mi już pora odpocząć na tronie.
Ale natura jego mię pozywa
Kilką gloss jeszcze poszlakować za niem.
Rzecz, którą czyni orłu ku zniewadze
Ten co go zwalcza i co nadużywa[2].
Stawał podporą od tej pierwszej chwili,
Gdy Pallant[3] konał, aby zdać mu władzę.
Miał swoje gniazdo aż do dnia rozprawy,
Gdzie to trzej bracia przeciw trzem walczyli[5].
Lukrecji[6], wiesz to, co pod siedmią panów
Zdziałał, sąsiednie zgarniając dzierżawy.
Przeciwko hufcom niesion przed Rzymiany:
Brena, Pyrrhusa[7], królów, partyzanów.
I Decyjuszów i Fabiuszów[8] zbroje,
Godnych by mirrhą[9] owiać im kurhany.
Co z Hannibalem zdobyły przełęcze
Alp, gdzie ty Padzie, masz krynice swoje.
- ↑ Belizar, wódz Justyniana, zwycięzca Ostrogotów w Italii. Dante zdaje się nie wiedzieć, że cesarz dopuścił się względem Belizara niewdzięczności, każąc go w 562 r. uwięzić.
- ↑ Ten co go zwalcza, — Gwelfowie, stronnictwo papieskie; i co nadużywa, Ghibellini, stronnictwo cesarskie.
- ↑ Pallant, syn Ewandra, króla latyńskiego. Posłany od ojca na pomoc Eneaszowi, poległ w walce z Turnusem (Virg. Aen. VIII — X). Według poety dziedzictwo jego przeszło na Eneasza.
- ↑ w albańskiej bastyli, tj. w Alba longa, której założycielem miał być Askanjusz, syn Eneasza.
- ↑ trzej bracia przeciw trzem, Kurjacjusze przeciw Horacjuszom. Zwycięstwo ostatnich oddało państwo w ręce Rzymian.
- ↑ W. 40—1. Od porwania Sabinek po krzywdę Lukrecji, tj. przez czas panowania siedmiu królów.
- ↑ Brenus, wódz Gallów senońskich, zwyciężony od Kamilla; Pyrrhus, król Epirotów.
- ↑ Tytus Manljusz Torkwatus, zwycięzca Gallów; Kwincjusz Cyncynnatus, sławny dyktator; Decjusze i Fabiusze, rody wsławione w dziejach Rzymu.
- ↑ Mirrha służyła bądź do balsamowania zwłok bądź do palenia w kadzielnicy.
