Ta strona została uwierzytelniona.
52
Pod nim święcili tryumf dwaj młodzieńce:Scypion i Pompej; on miasto[1] na stoku
Pod którym wzrosłeś, wydał gorzkiej męce.
55
A potem blizko szczęśliwego roku[2],Gdy świat miał zakwiść w niebieską pogodę,
Po woli Rzymu Cezar niósł go w toku.
58
Od Varu po Ren[3] jak wiódł orły młode,Wiadomo Sônie, Sekwanie, Izarze
I rzekom, kędy Rodan czerpie wodę.
61
Co po Rawennie, co po Rubikonie[4]Działał, przybrało tak wysokie loty,
Że tego piórem ni słowem nie zgonię.
64
To do Hiszpanii powiódł rzymskie roty,To na Durazzo i Farsalę runął,
Aż z bólu jęknął Nil pełen spiekoty[5].
67
Antandros[6], Simois zwiedził, skąd wyfrunąłPisklęciem; z grobu Hektora na zgubę
Ptolomeusza dalej się posunął;
70
Stamtąd piorunem uderzył na JubęI znowu nagle nad Zachodem krąży,
Kędy usłyszał Pompejańską tubę[7].
73
Nad tem co zdziałał następny chorąży[8],Brutus z Kassjuszem z żalu w piekle wyje,
W smętek Modena z Perugią[9] się grąży,
76
A Kleopatra łzami lica myjeUciekająca przed jego legiony
I śmierć biorąca od okropnej źmije.
79
Z nimże poleciał aż na brzeg czerwony[10]:Wtedy świat zaznał takiej spokojności,
Że Janusowy chram[11] został zamkniony.
- ↑ miasto, tj. Fiesole, leżące powyżej Florencji. Rzymianie zburzyli je za to, że udzieliło schronienia Katylinie.
- ↑ blizko szczęśliwego roku, tj. niedługo przed narodzeniem Chrystusa Cezar poprowadził orła rzymskiego przeciw Gallom.
- ↑ Od Varu po Ren, tj. w Galii transalpińskiej. Poeta określa teren wojen galickich Cezara.
- ↑ Rubikon, rzeczka między Rimini a Rawenną, granica Galii cisalpińskiej.
- ↑ W. 64—6. Hiszpania, Durazzo, Farsala, teatr wojen pompejańskich. Klęska Pompejusza odbiła się nad Nilem, gdzie został zamordowany.
- ↑ Antandros, miasto Frygii mniejszej; Simois, rzeczka niedaleko Troi. Cezar zwiedził je w pogoni za Pompejuszem.
- ↑ W. 70—72. Po zwycięstwie nad Jubą, królem maurytańskim, Cezar rzucił się znowu ku Hiszpanii, gdzie zakończył wojnę pokonaniem synów Pompejusza.
- ↑ następny chorąży, — Oktawian Augustus, który pobił Brutusa i Kassjusza, zabójców Cezara i unicestwiając ich dzieło, założył cesarstwo, ideał polityczny Dantego.
- ↑ Modena z Perugią. Pod Modeną Oktawian pobił Marka Aureliusza, w Perugii obległ i pojmał jego brata, poczem miasto splondrował.
- ↑ na brzeg czerwony, tj. nad Morze czerwone.
- ↑ Janusowy chram. Świątynię Janusa w Rzymie zamykano na czas pokoju.