Strona:Czesław Czyński - Nauka Volapüka w 12-stu lekcjach.pdf/6

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

łacińskiego pisma. Wszystkie słowa z wyjątkiem imion własnych lub gdy są na początku zdania, piszą się małemi literami. Wszyscy uczący się muszą przestrzegać ściśle prawideł, aby uniknąć nieporozumień. Volapük nie ma rodzajników (Article) ani trzech rodzajów. Gdzie jednak naturalny rodzaj ma być oznaczony, w takim razie rzeczownik sam przez się jest rodzaju męskiego, a urabia się z niego rodzaj żeński za dodaniem zgłoski ji albo of, a rodzaj nijaki za dodaniem os. Różnica miedzy ji albo of, używane obydwa do urabiania rodzaju żeńskiego jest następująca — zgłoska ji oznacza najczęściej, że istota żeńska związkiem małżeńskim jest połączona:

tidel nauczyciel ji-tidel żona naucz.
vobel robotnik ji-vobel żona robot.
cadel urzędnik ji-cadel żona urzęd.

§. 5. U zwierząt zaś oznacza zgłoska ji rodzaj żeński zwierząt samic.

stäg jeleń ji-stäg łania
dog pies ji-dog suka
gok kogut ji-gok kura

§. 6. Przyrostek of oznacza powołanie, zatrudnienie, urząd żeńskiej osoby.

of-tidel nauczycielka
of-cadel urzędniczka
of-vobel robotnica

obydwie zgłoski jf i of będą zawsze — oddzielone od rzeczownika.
Zgłoska os oznacza rzeczownik urobiony z przymiotnika.

gudik dobry gudikos dobro
badik zły badikos złe
jönik ładny jonikos ładność

§. 7. Złożone rzeczowniki urabiają się za dodaniem drugiego przypadku (Genetiv) określnika przed rzeczownik pierwotny np. vol świat, pük mowa, volapük mowa światowa, lad serce, flen przyjaciel, ladaflen przyjaciel od serca.
To samo tyczy się rzeczowników złożonych z kilku słów np. vol świat, pük mowa, tidel nauczyciel, volapükatidel.
Imiona własne nie ulegają zmianie z wyjątkiem nazw państw: Francja Flent, Polska Polän i t. d.