się będę śród tatrzańskich turni[1], pomiędzy skałami, potokami i jeziorami, gdzie to:
„Każda skała z tobą gada;
Wiatr, co w równiach ledwo wieje,
Z nóg tam garnie — dészcz co pada,
To już w turniach śniegiem sieje“.
Cieszyłem się i radość moja niemałą była, gdy nazajutrz 14 lipca w niedzielę ocuciwszy się wczas rano, ujrzałem najśliczniejszą pogodę na dworze. Tylko tu i owdzie na wyższych turniach tatrzańskich, jak na szérokiéj Koszystéj, stromym Granacie i wspaniale w górę wzbijającéj się Świnnicy, jako téż na trawiastym Czerwonym Wiérzchu, czepiała się mgła, która zasłoniwszy na chwilę powyższe szczyty i jakby coś z niemi pogadawszy, posuwała się zwolna od zachodu ku wschodowi, rozdzielając się na niniejsze części, aż te wreszcie całkiem niknęły w oddali.
Ponieważ to była niedziela, poszliśmy na nabożeństwo do kościołka zakopiańskiego. Kościół tutejszy, niemal w środku wsi stojący, na prawym brzegu potoku Cichéj, drewniany, maleńki, zbudowany bez ozdób, bardzo skromny, założony został r. 1847. Ołtarze są roboty prostego górala z Gliczarowa przy Poroninie, nazwiskiem Wawrzyniec Kułak; organy zaś roboty Sapalskiego z Krakowa, 1855 r. po największéj części kosztem parafian sprawione. Po lewéj stronie kościołka stoi plebania, równocześnie z kościołem ufundowana, z drzewa stawiana, z małym ogrodem od frontu. Po prawéj zaś stronie cmentarz, niedawno temu murem obwiedziony, a w pobliżu szkółka miejscowa i mieszkanie organisty. Przed rokiem 1847 należało Zakopane częścią do parafii w Chochołowie, częścią do parafii w Poroninie.
Wieś Zakopane, blizko trzy ćwierci mili széroka, a przeszło milę długa, liczy niespełna 3,000 dusz, a do jéj parafii należy wieś Kościeliska, licząca 600 dusz, o milę odległa na zachód od Zakopanego. Domostwa zakopiańskie są grupami pobudowane, już to po różnych wzgórzach, już téż po brzegach potoków. Od piérwszych osadników czyli gospodarzy noszą pojedyńcze części wsi przeróżne nazwy jak Krzeptówka, Tatary, Gaberówka, Krupówki, Buńdówka i t. p. Najgęściéj jest zabudowany sam środek wsi, około kościoła. Tu bowiem po obu stronach drogi prowadzącéj do Kościelisk rozpostarły się szeregi domków, a między niemi tu i owdzie widać sklepiki i kramiki żydowskie. Tu téż jest główmy punkt życia; bo tutaj zwykli przemieszkiwać goście przybywający w lecie z różnych okolic Polski.
Wieś Zakopane (mylnie Zakopana) istniała już za czasów Stefana Batorego (1575—1586) i to
- ↑ Tak nazywają górale najwyższe, strome i przepaściste szczyty tatrzańskie. Prawdopodobnie wyrażenie turnia jest niemieckiego pochodzenia (od turm, w XII wieku turn, wieża). W Tatrach spiskich napotykamy liczne nazwy niemieckie złożone z turm np. Karfunkelturm, Kahlbacher Mittelgratturm i t. d.
