Strona:Antoni Schneider - Babiagóra w Beskidach.djvu/7

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

opisach jest wzmianka także o spadzie wody niektórych z tych strumieni, odwiedzanych nawet przez Anglików, o którym w nowszych opisach już żadnej wzmianki nieznachodzimy. Skład wewnętrzny Babiejgóry opisał najprzód Haquet, a za nim, po kilkakrotnem jej zwidzaniu Staszyc, w swem dziele: O ziemiorodztwie Karpat[1]. Oprócz różnobarwnych głazów piaskowca karpackiego, który tworzy podstawę tej góry, okrytą jest ona cała z wierzchu kamieniolepiem (conglomeratem) składającym się z runionych kwarców, feldspatów, chlorytów, nefrytów, iłopieniów, błyszczo-łopieniów, głazów i szarogłazołopieniow. Jeden z tych zlepiszcz składa się z drobnego zwiru, jak piasek, a największe w nim kamyki równają się ziarnkom soczewicy; i ten gatunek składa tu wszystkie wierzchnie skały on robi i te cypliska, na których wysokość Babiejgóry jest wymierzoną. Drugi czyli średni kamieniolepień jest zwiru grubego, w niem kamyki do sześciu i ośmiu linii mają średnicy. Ten leży w głębszych warstwach, częste przekłada na przemian z pierwszym swe ławice, krzesze iskry i burzy się w kwasach. Pierwszy zaś również iskrzy się, ale kwasy w nim żadnego wzburzenia nie robią[2].

  1. Badania Haqueta fizykalne na Babiejgórze, ob. w dziele jego: Physikalisch-politische Reisen von Galizien. T. IV. st. 112. O poszukiwaniach Staszyca na Babiejgórze wzmiankuje Fr. Sartori w swem dziele: Länder- und Völker-Merkwürdigkeiten des Oester. Kaiserthums, Wien 1809. II. Thl. s. 236. Jestto wyjątek z wyżprzytoczonego listu Dr. Schultesa do Sartorego, wydrukowanego w czasopiśmie: Intelligenzblat der Annalen der Literatur des Oesterreichischen Kaiserstaates. März 1807. s. 105. Obadwa uczeni niezrozumiawszy niezawodnie celu przedsięwziętego przez naszego sławnego badacza przyrody, niewspominając wprawdzie nazwiska jego i dowiedziawszy się o nim z ust nieświadomych swych przewodników (Gorali), jakoby jakiś ksiądz zachodził kilkakrotnie na Babią górę i zajmował się poszukiwaniem skarbów, wyszydzają go, z powodu ogromnych wydatków i pracy jakowe w tym celu ponosił.
  2. O kamieniolepach (konglomeratach) na Babiejgórze wsponrna Haquet w powyższem swem dziele, str. 113.; Staszyc w Ziemiorodztwie Karpat st. 78 i Pusch w dziele swem: Geognostische Beschreibung von Polen, Stutgard 1836. T. II. st. 72. gdzie też przytacza: An der Babiagóra und weiter ostwärts, bestehen die Bruchstücke aus Quarz, Feldspath, Thon- und Glimmerschiefer, Chloritschiefer, einer Art Nechrit, die Schieferstücke immer scharfkantig, die Quarzkörner gerundet, durch feinkörnigen Sandstein, der mit Säuren braust, conglutinirt, und das Ganze meist feinkörnig. Seltener die Bruchstücke von wälscher Nussgrösse. Co jeszcze godne uwagi w tych kamieniolepach: że wszystkie