Strona:Antoni Schneider - Babiagóra w Beskidach.djvu/6

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

kupę z czego urosła Babia góra[1]. Nieopisany też widok i zachwycenie sprawia obserwowane na tej górze wschodzące słońce i oświecenie szczytów tatrzańskich i Babiejgóry, pod czas gdy do wiosek w przyległych dolinach promienie słoneczne niemal o 30 minut później zazierają. Nie często zdarza się to wrażenie z Babiejgóry odnieść, gdyż najczęściej gęste mgły, i rozbijające się o jej skalisty szczyt chmury, ubierają niby w gazowy czepiec wyłysiałą głowę baby, która tylko wtenczas raczy odsłonić pomarszczone oblicze gdy chce powróżyć światu górskiemu trwałą pogodę[2].

Nie ma na niej żadnego jeziora o jakim dawniejsi nasi naturaliści i krajopisarze, i inni błąd ten powtarzający wspominają[3], lecz wytryska na niej i u jej podnóża mnóstwo źródeł, które drobnemi strumieniami spływają na dół, a w obrębie gminy Zawoj zlewają się w jedno koryto pod nazwą Skawicy. W dawniejszych

  1. Widok z niej trafnemi wyrazy maluje wyż wymieniony artykuł: Wycieczka na Babią górę w Tygodniku illustrowan. Warszawskim z 1869 T. III. st. 310. W nieco dawniejszych opisach ciekawy pod względem naukowym jest podobny opis Dra Schultesa byłego prof botaniki w Krakowie do Fr. Sartorego w Gracu, przedrukowany w czasopiśmie naukowym: Intelligenzblatt der Annalen der Literatur des Oesterreichischen Kaiserstates. März 1807. str. 107—108
  2. Z tąd służy Babiagóra ludowi sielskiemu za prawdziwy barometr W przysłowiu: „A od baby zawierucha,“ ostrzega góral sąsiada swego o nadchodzącej nieochybnej burzy. Pomiary barometrem, termometrem i suchomierzem oraz uchylenie igły magnetycznej, dostrzegane przez Staszyca na Babiejgórze, podane, znachodzimy w jego Ziemiorodztwie Karpat na str. 76, oraz w Zeuschnera opisie: Wycieczki na Babiągórę w czasopiśmie Leonhardis Janrbuch für Mineralogie, etc. 1832. st. 411. Opis pobieżny Babiejgóry znachodzimy w wielu innych dziełach, szczególnie w Mehofera opisie Wadowickiego obwodu, w dziele zbiorowem: Das pittoreskie Oesterreich, Wien 1843.
  3. Wzmiankę o tym jeziorze napotykamy w Rzączyńskiego dziełach: Historya naturalna kraju polskiego. st. 103. i Auctuarium historiae naturalis curiosae regni Poloniae, Gedani 1722. st. 139, dalej w Łubieńskiego geograficznym dziele: Świat we wszystkich swoich częściach większych i mniejszych skreślony. Wrocław 1710. str. 413. R. Ładowskiego dzieło: Historya naturalna królestwa Polskiego. Kraków 1783. str. 15. i innych. Niemieckie dzieło Büschinga w opisie Polski, przypomina o czasowych jeziorach, i morskich okach, oraz o strumieniach merkuryuszem z niej płynących Zresztą cała Babiagóra jak pisze Łepkowski, był to świat dziwów, znany tylko z odgłosu opowiadań Góralów, co jako echo dolatywało uczonych naszych.