Porwany za młodu/Rozdział XXIX
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Porwany za młodu |
| Rozdział | XXIX. Wkraczam do mego królestwa |
| Wydawca | Wydawnictwo Polskie |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Poznań |
| Tłumacz | Józef Birkenmajer |
| Tytuł orygin. | Kidnapped |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
Alan tłukł we drzwi przez czas dość długi, ale jego kołatanie budziło jedynie głuche echa we dworze z przyległościami. Wkońcu jednak posłyszałem zgrzyt zlekka odmykanego okienka i poznałem, iż mój stryj już podszedł do swej strażnicy. W jakiem takiem świetle późnego wieczoru mógł dostrzeć Alana, stojącego, jak mroczny cień, na schodkach. Trzej świadkowie byli całkowicie ukryci przed jego wzrokiem, tak, iż nie było nic takiego, coby mogło zaniepokoić uczciwego człowieka w jego własnym domu. Pomimo to, ów przez chwilę w milczeniu przyglądał się przybyszowi, a gdy przemówił, głos jego drgał obawą.
— Cóż to takiego? — powiada. — Noc to nieodpowiednia pora dla przyzwoitych ludzi, a ja nie chcę mieć nic wspólnego z nocnymi włóczęgami. Co waćpana tu sprowadza? Zwracam uwagę, że mam garłacz.
— Czy to pan, panie Balfour? — odparł Alan, cofając się parę kroków i pozierając w górę skroś ciemności. — Schowajno ten garłacz; paskudna rzecz poczynać sobie w ten sposób.
— Co cię tu przywiodło? i ktoś ty? — ozwał się stryj gniewnie.
— Nie mam bynajmniej chęci roztrąbiać moje imię na całą okolicę — rzekł Alan; — a co mnie tu przynosi, to całkiem inna sprawa, która dotyczy raczej waćpana niż mnie.
— A mianowicie? — zapytał stryj.
— Dawid, — odrzekł Alan.
— Co takiego? — krzyknął stryj głosem mocno zmienionym.
— Czyż więc mam podać waćpanu i resztę nazwiska? — zapytał Alan.
Nastała chwila ciszy.
— Sądzę, że najlepiej będzie, gdy wpuszczę waćpana do swego domu, — ozwał się znów stryj, tym razem jakoś żałośnie.
— A jakże! — rzekł Alan; — ale w tem sęk, czy zechcę wnijść. Teraz ja powiem waćpanu, co sądzę. Sądzę, że sprawę powinniśmy obgadać tu, na tym progu... i tylko tu albo nigdzie, niechby się działo nie wiem co! albowiem chciałbym waćpanu pokazać, że jestem uparty, jak on sam, a pochodzę z lepszej rodziny szlacheckiej.
Ta zmiana tonu zmieszała Ebenezera; przez chwilę żuł w sobie te słowa, a potem znów się odezwał:
— No, dobrze, dobrze, co musi być, to już musi! — poczem zatrzasnął okienko. Jednakże sporo czasu zabrało mu zejście na dół, a jeszcze więcej odsuwanie wrzeciędzy, bo (jak wnoszę) za każdym niemal krokiem, przy każdej sztabie lub zasuwie, żałował swej decyzji i doznawał nowych wstrząsów trwogi. Bądź co bądź, wkońcu usłyszeliśmy skrzyp zawiasów, poczem mi się wydało, że stryj wymknął się cichcem na dwór i widząc, że Alan cofnął się wstecz na jakie dwa kroki, natychmiast usadowił się na najwyższym stopniu przedpróża, dzierżąc garłacz w pogotowiu obiema rękami.
— A teraz — przemówił, — chciej aść pamiętać, że mam garłacz, a jeżeli podejdziesz bliżej choć na krok, ustrzelę cię jak psa.
— Niema co mówić, grzeczna rozmowa! — rzecze Alan.
— Nie, — prawi na to mój stryj, — jeno sprawa jest ryzykowna, a zatem winienem być na wszystko przygotowany. Teraz zaś, skoro już rozumiemy się wzajemnie, możesz mi aść wyjawić, co cię tu sprowadza.
— I owszem, — rzecze Alan. — Waćpan, który tak się na wszystkiem rozumiesz, pewno już poznałeś, że jestem szlachcicem z Podgórza. Moje nazwisko niema tu nic do rzeczy, ale dziedzina mych druhów znajduje się nieopodal wyspy Mull, o której pewno słyszałeś. W owych to stronach rozbił się podobno pewien okręt; nazajutrz potem jeden z mych krewniaków chodził po wydmach piaskowych, zbierając drzazgi z okrętu, przydatne na opał, gdy natknął się na chłopca, co był już napoły topielcem. Otóż krewniak mój ocucił tego biedaka, poczem z pomocą drugiego szlachcica wziął go i umieścił w starym, zrujnowanym zamku, gdzie od tego czasu aż po dziś dzień moi przyjaciele łożyli nań wiele pieniędzy. Moi przyjaciele mają dość dzikie obyczaje i nie bawią się w ceregiele prawne, jak inni, których mógłbym tu wymienić; to też przekonawszy się, że chłopiec należy do cnej rodziny i jest rodzonym bratankiem waszmości, panie Balfour, przykazali mi, bym waćpana odwiedził i omówił z nim tę sprawę. Mogę zaś waćpana już zgóry uprzedzić, że jeżeli nie przystaniesz na pewne warunki, tedy mało prawdopodobieństwa, byś go miał kiedy oglądać na oczy. Albowiem z moimi przyjaciółmi — dodał prostodusznie, — niema co żartować.
Stryj odchrząknął.
— Niebardzo mnie to obchodzi — odezwał się. — Był to niedobry chłopak, więc ani myślę nim się zajmować.
— Hale, hale! — rzecze Alan, — widzę, do czego waćpan zmierzasz; udajesz, że cię to nie obchodzi, bo chcesz by okup był mniejszy.
— Nie, — odparł stryj, — jest to szczera prawda; nie dbam wcale o tego chłopca, ani też nie złożę żadnego okupu. Róbcie sobie z nim, co tylko się wam żywnie podoba!
— Spokojniej, dobrodziejku! — rzecze Alan. — Krew to nie woda, do stu djabłów! Z samego wstydu nie wolno waćpanu opuścić bratanka, a gdybyś to uczynił i doszłoby to do uszu ludzkich, to, o ile się nie mylę, nie przyniosłoby ci to wielkiego miru u współpowietników!
— I tak nie mam u nich wielkiego miru — odrzekł Ebenezer, — a zresztą nie wiem, jak mogłoby się to rozgłosić... bo ani przeze mnie, ani też przez waćpana i pańskich przyjaciół... Wszystko to próżna gadanina, mosterdzieju!
— A więc Dawid o wszystkiem opowie — rzekł Alan.
— Jakimże sposobem? — rzekł stryj głosem przenikliwym.
— Zaraz waćpanu wyjaśnię, w jaki sposób! — rzecze Alan. — Moi przyjaciele dopóty będą trzymali pańskiego bratanka u siebie, póki będą mieli nadzieję, że zarobią na tem nieco pieniędzy, ale gdy to się nie uda, wówczas mniemam, że pozwolą mu iść na złamanie karku, gdzie mu się tylko spodoba!
— Niech ta! i o to niebardzo się troszczę — odpowiedział stryj. — Nic mi to nie zaszkodzi.!
— Myślę właśnie, że tak! — rzecze Alan.
— Dlaczegóżby miało tak być? — zapytał Ebenezer.
— No, no, panie Balfour — odparł Alan, sądząc z tego co doszło do mych uszu, można tę rzecz dwojako rozumieć: albo waćpan kochałeś Dawida i zapłaciłbyś za jego wydanie, albo też masz powód, by się go pozbyć i zapłaciłbyś nam za zatrzymanie go w naszych rękach. Zdaje się, że pierwszy wypadek jest tu niemożliwy, wobec tego pozostaje drugi, czemu jestem bardzo rad, gdyż ładny grosz spłynie do kieszeni mojej i moich przyjaciół.
— Nie rozumiem waćpana — rzekł stryj.
— Czyżby? — rzecze Alan. — Zatem chciej wziąć to pod uwagę: waćpan nie życzysz sobie powrotu i chłopca? zgoda, ale co chcesz, by z nim uczyniono, i wiele za to zapłacisz?
Stryj nic nie odpowiedział, tylko poruszył się ociężale z miejsca, gdzie siedział.
— Hola, dobrodzieju! — krzyknął Alan. — Trzeba waćpanu wiedzieć, że jestem szlachcicem i noszę królewskie miano, a nie mam zamiaru obijać sobie łydek przed drzwiami twej sieni. Albo dasz mi grzeczną odpowiedź i to prosto z mostu, albo też, klnę się na wierzchołek Glencoe, — wbiję ten oto brzeszczot na trzy stopy w twe wnętrzności.
— Ach, człowiecze, — zawołał stryj, gramoląc się, by powstać — daj mi chwilkę czasu. Jakaż cię to mucha ugryzła? Jestem człek spokojny, nie żaden tancmistrz, a staram się być uprzejmy, ile tylko mogę. A ta aścina wartka mowa to istne bezeceństwo. Wnętrzności, powiadasz waćpan! A cóż na to mój garłacz? — zakończył charczącym głosem.
— Proch i aścine stare dłonie są, jak ślimak wobec jaskółki, w porównaniu z jasną stalą w ręku Alana, — rzekł tamten. — Zanim pańskie roztrzęsione palce zdołają natrafić na cyngiel, już rękojeść mej szabli zatrzyma się na twych żebrach.
— Ach, człowiecze, któż ci tego odmawia? — ozwał się stryj. — Przebij mnie, jeżeli na tem ci zależy, nie będę-ć stawiał oporu. Wszakoż powiedz mi waćpan, czego sobie życzysz, a zobaczysz, że jeszcze możemy dojść do zgody.
— Prawda, wielmożny panie, — rzekł Alan, — nie wymagam niczego, jak tylko jasnego układu. Krótko mówiąc: czy waszmość pragniesz, by chłopca zabito, czy zachowano?
— O rety, panowie! — zawołał Ebenezer. — O rety! cóż to za słowa!
— Zabić, czy zachować? — powtórzył Alan.
— Zachować! ach zachować! — jęczał stryj. — Oszczędźmyż rozlewu krwi, jeśli łaska!
— Dobrze! — rzecze Alan, — stanie się wola waszmości, ale tem drożej będzie to kosztowało.
— Drożej! — krzyknął Ebenezer. — Czy chcecie skalać ręce zbrodnią?
— Sza! — odezwał się Alan, — czy tak, czy owak, to zbrodnia, a zabicie jest rzeczą łatwiejszą, prędszą i pewniejszą. Zachowanie chłopaka będzie rzeczą kłopotliwą i trudną.
— W każdym razie chcę go zachować — odparł stryj. — Nigdy nie miałem nic wspólnego z niczyją krzywdą, ani żadnem moralnem przestępstwem, a nie jestem jakąś tam hetką-pętelką, bym miał chęć przypodobania się dzikiemu góralowi.
— Waćpan jesteś człekiem o miękkiem sercu, — zadrwił Alan.
— Jestem człowiekiem o ugruntowanych zasadach, — rzekł Ebenezer skromnie; — więc jeżeli mam zapłacić, to zapłacę. Pozatem — dodał — waćpan zapominasz, że chłopak jest synem mego brata.
— Dobrze, dobrze, — zbył go Alan, — a teraz pomówmy o wynagrodzeniu. Niebardzo to mi łatwo naznaczyć wysokość owej sumy; wpierw chciałbym dowiedzieć się paru szczególików. Dajmy na to, chciałbym się dowiedzieć: jaką zaliczkę dałeś waćpan Hoseasonowi?
— Hoseasonowi! — krzyknął stryj, wzdrygając się. — Za co?
— Za uwiezienie Dawida, — odpowiedział Alan.
— To potwarz, nikczemne oszczerstwo! — wrzasnął stryj. — Jego nikt nie uwiózł! Kłamał nędznie, kto to waćpanu opowiadał! Porwany! tego nigdy nie było!
— Nie moja w tem wina, ani waćpana — rzekł Alan, — ani też Hoseasona, o ile temu człowiekowi wierzyć można.
— Co waćpan chcesz przez to wyrazić? — krzyczał Ebenezer. — Czy to Hoseason opowiedział rzecz tę waćpanu?
— Ba, sam waćpan się z tem wydałeś, bo skądże pozatem mógłbym o tem wiedzieć? — zawołał Alan. — Hoseason jest moim wspólnikiem i dzielimy się z sobą zyskami, więc widzisz waćpan, że na nic nie zdadzą się kłamliwe wykręty. Powiem też waszmości szczerze, że zawierałeś kiepską umowę, wtajemnicząc takiego człowieka, jak ów żeglarz, w swoje prywatne sprawy. Ale tego już nie zażegnać, więc jakeś sobie waćpan pościelił, tak się wyśpisz! zaś sedno rzeczy w tem: ileś mu waszmość zapłacił?
— Czy on sam o tem opowiadał waćpanu? — zapytał stryj.
— Moja w tem rzecz — odrzekł Alan.
— No, dobrze, — rzekł stryj, — mniejsza z tem co mówił, zawszeć skłamał, bo świadczę się Bogiem, że dałem mu dwadzieścia funtów. Ale wobec waćpana chcę być całkiem uczciwy; albowiem pozatem miał on sprzedać chłopca na Karolinach, na czem pewno zarobiłby porządnie, ale, jak sam aść widzisz, nie z mojej kieszeni.
— Dziękuję waszmości, panie Thomson. To nam w zupełności wystarczy, — odezwał się prawnik, wychodząc z ukrycia, poczem z wielką uprzejmością zwrócił się do stryja: — Dobry wieczór, panie Balfour.
— Dobry wieczór, stryju Ebenezerze, — zawtórowałem.
— Piękna nocka, panie Balfour — dodał Torrance.
Stryj nie mógł z siebie wykrztusić ni słowa, tylko siedział nieporuszenie na najwyższym schodku i wlepił w nas struchlałe źrenice — niby człek skamieniały. Alan wytrącił mu z rąk garłacz, a prawnik, ująwszy stryja pod ramię, oderwał go od schodów i wprowadził za sobą do kuchni, dokąd wszyscy poszliśmy w ich ślady; tam posadził go w fotelu koło kominka, gdzie ogień już wygasł i jedynie paliła się licha łojówka.
Wówczas przyglądaliśmy się przez chwilę gospodarzowi tego domu, radując się niezmiernie naszym sukcesem, zarazem jednak odczuwając coś jakby litość nad zasromanym nieszczęśnikiem.
— No, no, panie Ebenezerze, — zagaił rozmowę p. Rankeillor, — nie upadaj na duchu, gdyż obiecuję waszmości, że postawimy dogodne warunki. Tymczasem daj nam klucz od piwnicy, a Torrance przyniesie nam butelkę wina jeszcze z czasów pańskiego ojca, aby uczcić dzisiejsze wydarzenie.
Potem zwracając się do mnie i biorąc mnie za rękę, przemówił:
— Panie Dawidzie, życzę waćpanu wszelkiej pomyślności i szczęścia, na które sądzę, iż zasłużyłeś.
Wkońcu z niejaką przymieszką żartobliwości zagadnął Alana:
— Mości Thomson, winszuję waćpanu; zręcznie brałeś się do rzeczy... atoli jeden szczegół był dla mnie nieco niezrozumiały. Czy na imię jest ci Jakób? czy Karol? czy też Jerzy?
— A czemu właśnie jedno z tych trzech imion miałbym nosić, mości-panie? — odrzekł Alan, prostując się, jakby węszył jakąś zniewagę.
— Dlatego, że waszmość wspomniałeś miano królewskie, — odparł Rankeillor; — ponieważ zaś nigdy nie było króla Thomsona, przynajmniej nigdy o takim wieść mnie nie doszła, przetom sądził, że na myśli masz imię, jakie nadano ci na chrzcie.
Było to właśnie ukłucie jak najdotkliwsze dla Alana, a wyznam, że zostało przez tegoż nader źle przyjęte. Nie odrzekł ani słowa, tylko odszedł w najdalszy kąt kuchni i usiadł tam nachmurzony. Dopiero gdym poszedł za nim i podawszy mu rękę, jąłem mu dziękować, jako głównemu sprawcy mego powodzenia, zaczął się zlekka uśmiechać, a nakoniec dał się namówić i przyłączył się do naszej gromadki.
Tymczasem roznieciliśmy ognisko i odkorkowaliśmy butelkę wina; z koszyka wydobyto doskonałą kolację, do której przysiadłem się wespół z Alanem i Torrancem, natomiast rejent wraz ze stryjem udali się na naradę do najbliższego pokoju. Zabawili tam w zamknięciu prawie godzinę; po upływie tego czasu doszli, do doskonałego porozumienia, poczem stryj i ja w sposób przepisowy złożyliśmy podpisy pod kontraktem. Na mocy warunków tegoż stryj zobowiązywał się uiścić Rankeillorowi wszystkie należytości rejentalne, mnie zaś płacić dwie trzecie czystego rocznego dochodu z majątku Shaws.
Tak więc żebrak z ballady powrócił w domowe pielesze, a gdyśmy w ową noc spoczywali na skrzyniach kuchennych, byłem już człowiekiem zamożnym i nosiłem miano, znaczne na całą okolicę. Alan i Torrance chrapali snem twardym na swych twardych łożach, natomiast ja, który przez tyle dni i nocy spoczywałem był pod gołem niebem, na kamieniach i błocie, nierzadko z pustką w żołądku i z obawą o życie, czułem się bardziej onieśmielony tą pomyślną zmianą losu, niż wszystkiemi złemi przygodami czasów ubiegłych. Tak więc przeleżałem aż do świtu, spoglądając na ogień w kominku i snując plany na przyszłość.
