Kronika Jana z Czarnkowa/O zgodzeniu się Jana, arcybiskupa gnieźnieńskiego, oraz biskupów krakowskiego i poznańskiego na opłatę podatku „poradlnego“

	<<< Dane tekstu >>>
Autor	Jan z Czarnkowa
Tytuł	Kronika Jana z Czarnkowa
Podtytuł	archidyakona gnieźnieńskiego podkanclerzego królestwa polskiego (1370-1384).
Wydawca	E. Wende i Sp.
Data wyd.	1905
Druk	Jan Cotty
Miejsce wyd.	Warszawa
Tłumacz	Józef Żerbiłło
Źródło	Skany na Commons
Inne	Cały tekst; Pobierz jako: EPUB • PDF • MOBI
	Indeks stron

›››

55. O zgodzeniu się Jana, arcybiskupa gnieźnieńskiego, oraz biskupów krakowskiego i poznańskiego na opłatę podatku „poradlnego.“

Tegoż roku, po upływie pewnego czasu, Domarat, starosta (wielko-)polski, powracając od króla Ludwika, nakłonił stryja swojego, arcybiskupa Jana, iż ten, nie pytając kapituły, i nie zważając na tak niedawne a częste własne odwoływania się, poddał dobra kościelne tytułem podatku na rzecz króla, opłacie dwóch groszy z każdego łanu, podatek ten wypłacić polecił i akt poddania się temu wystawił na piśmie ze swoją pieczęcią. Odstąpił tym sposobem arcybiskup niebacznie, na zgryzotę sumienia swego, od przywilejów kościelnych, więcej [104]daleko mając na względzie wywyższenie tego starosty (Domarata), aniżeli zyski i korzyści kościoła. Do tego poddania się przyczynili się głównie biskupi: Zawisza krakowski i Mikołaj poznański, przyjmując listy królewskie i swoje wydając; za co nie omieszkała — jak słusznie wierzą — zemsta boska srogo w nich uderzyć karą śmierci, jak o tem będzie niżej^[1].

↑ Patrz niżej, rozdz. 56 i 57. — Dokument, tyczący się kościoła poznańskiego, był wydany w Krakowie i nosi datę 30 listopada r. 1381. W nim Ludwik zwalnia kościół poznański i jego ludzi od wszelkich opłat, danin i posług, i tylko na znak swego zwierzchnictwa ma król pobierać z każdego kmiecego łanu posiadłości kościelnych po dwa grosze co rok na Ś. Marcin. — „jak to opłacają kmiecie szlachty.“ W razie, jeśli królowie wypadnie po za granicami królestwa, razem z ziemianami polskimi, przedsięwziąć wyprawę wojenną, wtedy kościół poznański obowiązany jest dać im pomoc podług swej możności (subsidium charitativum); takąż pomoc ma dać kościół poznański, gdyby król żenił syna lub wydawał za mąż córkę swoją. Również kmiecie „należący do klasztorów dyecezyi poznańskiej, mają płacić po 2 grosze z łanu, a nadto dwa dni do roku, w zimie i w lecie, odbywać robociznę w najbliższym dworze królewskim, t. j. orać, siać, zbierać i t. d. (K. d. Wp. III, 1795).

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: Jan z Czarnkowa i tłumacza: Józef Żerbiłło.

[1] Patrz niżej, rozdz. 56 i 57. — Dokument, tyczący się kościoła poznańskiego, był wydany w Krakowie i nosi datę 30 listopada r. 1381. W nim Ludwik zwalnia kościół poznański i jego ludzi od wszelkich opłat, danin i posług, i tylko na znak swego zwierzchnictwa ma król pobierać z każdego kmiecego łanu posiadłości kościelnych po dwa grosze co rok na Ś. Marcin. — „jak to opłacają kmiecie szlachty.“ W razie, jeśli królowie wypadnie po za granicami królestwa, razem z ziemianami polskimi, przedsięwziąć wyprawę wojenną, wtedy kościół poznański obowiązany jest dać im pomoc podług swej możności (subsidium charitativum); takąż pomoc ma dać kościół poznański, gdyby król żenił syna lub wydawał za mąż córkę swoją. Również kmiecie „należący do klasztorów dyecezyi poznańskiej, mają płacić po 2 grosze z łanu, a nadto dwa dni do roku, w zimie i w lecie, odbywać robociznę w najbliższym dworze królewskim, t. j. orać, siać, zbierać i t. d. (K. d. Wp. III, 1795).

[1]