Przejdź do zawartości

Kościół a Rzeczpospolita/Dodatek

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Anatole France
Tytuł Kościół a Rzeczpospolita
Wydawca „Życie“
Wydanie wznowione
Data powstania 1904
Data wyd. cop. 1911
Druk Drukarnia Ludowa
Miejsce wyd. Kraków
Tłumacz Aleksander Sulkiewicz
Tytuł orygin. L’Église et la République
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron



DODATEK.
Tekst Konkordatu.

Prawo z dnia 18 germinala roku X, dotyczące organizacji wyznań.

W imieniu Narodu Francuskiego Bonaparte, Pierwszy Konsul, ogłasza jako prawo Rzeczypospolitej dekret następujący, wydany przez Ciało prawodawcze dnia 18 germinala roku X, zgodnie z projektem, złożonym przez Rząd dnia 15 tegoż miesiąca i zakomunikowanym Trybunałowi tegoż dnia.

Umowa, zawarta w Paryżu dnia 26 messidora roku IX między Papieżem i Rządem Francuskim, a której ratyfikacje zostały zamienione w Paryżu dnia 23 fructidora roku X (10 września 1801), wraz z artykułami organiczne-mi wyż wspomnianej umowy, artykułami organicznemi obrządków protestanckich, których treść następuje niżej, będzie ogłoszona i wprowadzona w życie, jako prawo Rzeczypospolitej.
Umowa
między Rządem Francuskim a Jego Świętobliwością Piusem VII.

Rząd Rzeczypospolitej uznaje, że religja katolicka, apostolska i rzymska stanowi religję znacznej większości obywateli francuskich.
Jego świętobliwość uznaje ze swej strony, że ta sama religja osiągnęła i oczekuje jeszcze w tej chwili jak największego blasku z powodu wprowadzenia obrządku katolickiego do Francji i z tego, te wyznają go w szczególności Konsulowie Rzeczypospolitej.
Wskutek tego, zgodnie z tym uznaniem wzajemnym, zarówno dla dobra religji, jak i dla utrzymania pokoju wewnętrznego, zawarli umowę następującą:
Artykuł pierwszy. Religja katolicka, apostolska i rzymska będzie swobodnie wyznawana we Francji. Obrządek jej będzie publiczny i stosować się będzie do zarządzeń policyjnych, które Rząd uzna za niezbędne dla zastosowania spokoju publicznego.
II. Nowy podział djecezji francuskich dokonany zostanie przez Stolicę Apostolską z udziałem Rządu.
III. Jego Świętobliwość oświadcza osobom, piastującym godność biskupów francuskich, że spodziewa się po nich z ufnością zupełną, dla dobra pokoju i jedności, wszelkich poświęceń, nawet ogary z ich urzędów.
Zgodnie z tym uznaniem, gdyby odmówili tej ofiary, mającej na względzie dobro Kościoła (odmowa, której wszakże jego świętobliwość nie oczekuje), mianowani będą nowi dostojnicy w djecezjach, powstałych z nowego podziału, w sposób następujący:
IV. Pierwszy Konsul Rzeczypospolitej zamianuje w ciągu trzech miesięcy, które nastąpią po ogłoszeniu bulli Jego Świętobliwości, arcybiskupów i biskupów w okręgach nowych. Jego świętobliwość nada inwestyturę kanoniczną, zgodnie z formami ustanowionemi dla Francji z rządem zmienionym.
V. Mianowania na stolice biskupie, które będą opróżniały się w przyszłości, będą również dokonywane przez Pierwszego Konsula, a instytucja kanoniczna nadawana będzie przez Stolicę Apostolską, zgodnie z artykułem poprzedzającym.
VI. Biskupi, zanim, obejmą swe czynności, złożą bezpośrednio w ręce Pierwszego Konsula przysięgę na wierność, która była w użyciu przed zmianą rządu i wyrażoną słowy następującemi:
„Przysięgam i obiecuję Bogu na świętej Ewangielji zachować posłuszeństwo i wierność Rządowi, ustanowionemu przez Konstytucją Rzeczypospolitej Francuskiej. Obiecuję zarazem nie wchodzić w żadne porozumienia, nie być obecnym na żadnej radzie, nie popierać żadnego związku, ani wewnątrz ani poza granicami kraju, związku, któryby sprzeciwiał się spokojowi publicznemu; i jeśli się dowiem, że w djecezji mej lub gdzieindziej knuje się cośkolwiek na szkodę Państwa, doniosę o tym Rządowi“.
VII. Duchowni drugiego stopnia złożą tę samą przysięgę w ręce władz cywilnych, wyznaczonych przez Rząd.
VIII. Formuła modlitewna następująca będzie odmawiana na końcu służby bożej we wszystkich kościołach katolickich Francji: Domine, salwom fac Rempublicam; Domine, salvos fac Consules[1].
IX. Biskupi uczynią w djecezjach swych nowy podział parafji, który wejdzie w życie dopiero po zatwierdzeniu tegoż przez Rząd.
X. Biskupi mianować będą proboszczów. Wybór ich będzie mógł padać jedynie na osoby uznane przez Rząd.
XI. Biskupi będą mogli mieć kapitułę w katedrze i jedno seminarjum w swej djecezji, przyczym Rząd nie obowiązuje się do uposażania tychże.
XII. Wszystkie kościoły metropolitalne, katedralne, parafjalne i inne, potrzebne dla wykonywania obrządku, będą oddane do rozporządzenia biskupom.
XIII. Jego Świętobliwość, mając na względzie pokój i wznowienie szczęśliwe religji katolickiej, oświadcza, że ani on ani następcy jego nie wystąpię w żadnej formie przeciw nabywcom sprzedanych dóbr kościelnych, i że w ten sposób własność dóbr tych pozostanie nienaruszalną w ich rękach lub w rękach ich zastępców.
XIV. Rząd zapewni wynagrodzenie odpowiednie biskupom i proboszczom, których djecezje lub parafje wejdą w skład nowego podziału.
XV. Rząd przedsięweźmie również środki, aby katolicy francuscy mogli, o ile zechcą, czynić fundacje na rzecz kościołów.
XVI. Jego Świętobliwość zapewnia osobie Pierwszego Konsula Rzeczypospolitej te same prawa i prerogatywy, z jakich korzystał wobec niej rząd dawny.
XVII. Strony, zawierające umowę, zgodziły się, na wypadek, gdyby którykolwiek z następców Pierwszego Konsula obecnego nie był katolikiem, że kwestja praw i prerogatyw, wymienionych w artykule powyższym, oraz mianowania biskupów zostanie uregulowana w stosunku do niego, przez układ nowy.
Ratyfikacje zostaną zamienione w Paryżu w przeciągu dni czterdziestu.
Uczynione w Paryżu d. 26 messidora roku IX-go Rzeczypospolitej Francuskiej[2].




  1. Boże, zbaw Rzeczpospolitą; Boże, zbaw konsulów.
  2. Przyp. wydawcy. Następujące tu „Artykuły Organiczne konwencji z d. 26 messidora r. IX“, odnoszące się do obrządku katolickiego, jako mające znaczenie szczególne jedynie dla Francji, w przekładzie niniejszym opuszczamy.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autora: Jacques Anatole Thibault i tłumacza: Aleksander Sulkiewicz.