Przejdź do zawartości

Antologja literatury francuskiej/Musset

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Tadeusz Boy-Żeleński
Tytuł Musset
Pochodzenie Antologja literatury francuskiej
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1922
Druk Drukarnia Ludowa w Krakowie
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały tekst
Całość jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
MUSSET.

Alfred de Musset, pisarz o szczupłej skali, ale jeden z najczystszej krwi poetów jacy istnieli kiedykolwiek, urodził się w Paryżu w r. 1810. Jako dwudziestoparoletni młodzieniec zyskuje rozgłos pierwszemi utworami poetyckiemi (Namouna, Mardoche, Rolla); w tej epoce (1832) poznaje znakomitą powieściopisarkę George Sand, do której miłość miała wywrzeć wpływ na całe jego życie i twórczość. Burzliwe rozstanie kochanków w Wenecji znajduje odbicie w autobiograficznej po części powieści Musseta Spowiedź dziecięcia wieku (1835). Utwór zaczęty z ogromnym rozmachem syntezą po-napoleońskiej epoki, ścieśnia się niebawem do historji sercowego zawodu bohatera. Musset znajduje sposób, aby w nim odmalować niezapomnianą kochankę pod dwiema postaciami, i apoteozując ją i obrzucając błotem. Z reminiscencyj tej miłości powstają również słynne Noce, prawdziwe perły poezji francuskiej. Pierwsze utwory Musseta cechował kapryśny wdzięk, który, korzystając ze swobód Romantyków, zachowuje wszelako zupełną od nich niezależność i unika ich maniery. Pomawiano Musseta o wpływ Byrona, nazywając go żartobliwie „panną Byron“; bronił się przeciw zarzutom naśladownictwa słynnem powiedzeniem: mon verre n’est pas grand, mais je bois dans mon verre[1]. Istotnie posiada on pewne połączenie żartu, fantazji i melancholji, które jest tylko jemu właściwe. Później, dojrzawszy pod wpływem cierpienia, Musset dobywa z siebie głębokie i szczere akcenty, stawiające go w rzędzie wielkich liryków.
Musset napisał szereg utworów scenicznych, których wszelako, zrażony niepowodzeniem pierwszej próby, nie przeznaczał do grania; dzięki temu, nieskrępowany żadną konwencją sceniczną, stworzył oryginalny teatr poetycki, który później, „odkryty“ szczęśliwie i wprowadzony na scenę, stanowi najszlachetniejszy, a może i najtrwalszy plon teatralnej literatury francuskiej w XIX w. Musset jest śpiewakiem miłości; ona podyktowała mu najpiękniejsze strofy, ona również tchnieniem swojem ożywia i ten Mussetowski teatr. Ogień młodości łączy się w nim z wytrawnem znawstwem gry uczuć i subtelną psychologją. To, co w komedjach Marivaux było misterną zabawą, tu, ogrzane płomieniem namiętności, staje się żywą prawdą serca. Najcelniejsze z tych sztuk, to Kaprysy Marjanny, Fantazjo, Świecznik, Nie igra się z miłością, Kaprys etc. Prócz tych uroczych komedyj, napisał Musset dramat z dziejów Florencji p. t. Lorenzaccio, o szeroko podmalowanem tle historycznem i śmiało ujętej postaci bohatera. Najbujniejsza twórczość Musseta przypada na lata jego młodości; przedwcześnie wyczerpany nałogiem pijaństwa, tworzył później coraz mniej; umiera w r. 1857.
Stanowisko Musseta w literaturze francuskiej przechodziło różne fazy: wielbiony za młodu, przesłoniony później bogatą i szumną produkcją Wiktora Hugo, znowuż pod koniec wieku XIX zdobył na nowo serce nowego pokolenia; zawsze zaś posiadał licznych czcicieli, którzy widzieli w nim najżywszy i najbardziej rasowy wyraz poezji francuskiej w swojej epoce.







  1. „Moja szklanka nie jest duża, ale piję z własnej szklanki“.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Tadeusz Boy-Żeleński.