Strona:Władysław Abraham - Organizacja Kościoła w Polsce do połowy wieku XII.pdf/48

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

organizacyą kościelną, należało ją więc naprzód dla przyjęcia jej przygotować. W tych właśnie czasach, w których działalność missyonarska w kierunku na północ i wrschód znacznie się ożywiła, spotykamy często biskupów wyświęconych dla jakiegoś kraju, w którym jeszcze chrześciaństwo się nie przyjęło, lecz nie szło z tem w parze tworzenie dyecezyi. Biskupi tacy dyecezyi jeszcze nie posiadali, byli to biskupi missyonarze t. zw. episcopi gentium, episcopi regionarii[1]. I nasz Jordan takim pierwotnie tylko był biskupem, od niego zależało pracą swą stworzyć sobie dyecezyą, która następnie dopiero, skoro chrześciaństwo się przyjęło, miała być bliżej określoną i urządzoną. Podobnymi biskupami byli Libucyusz i Adalbert dla

  1. Liczne przykłady tego rodzaju biskupów są podane w Hinschiusa Kirchenrecht T. II. Berlin 1878 str. 171 i 350; dla illustracyi tej instytucyi przytaczamy wyjątek z Adama, Gesta Hammab. eccl. pont. MG. SS. VII. str. 366 i 367. »Sunt episcopi, quos omnes ordinavit (Adalbert arcyb. hamburski) viginti, quorum tres abortivi et extra vincam ociosi remanserunt, sua quaerentes, non quae Jesu Christi. Quos universos gloriosus Archiepiscopus decenti honore habens ad praedicandum barbaris verbum Dei prece et praemio commonebat. Ita saepissime vidimus eum quatuor aut quinque stipatum episcopis; prout ipsum audivimus dicentem absque multitudine esse non posse. Cum vero eos a se dimiserat, solito moestior esse propter solitudinem videbatur. Nunquam tamen cerere maluit vel tribus, quorum frequentissimi erant Tangwardus Brandenburgensis vir sapiens et comes episcopi etiam ante episcopatum. Alter erat Johannes, quidam Scotorum episcopus, vir simplex et timens Deum, qui postea in Sclavaniam missus, ibidem cum principe Gotescalco interfectus est. Tercius Bovo nomen habuit, incertum unde natus aut ubi ordinatus... Hos tres cum non essent eius suffraganei, comperimus eum, quod sedes proprias non haberent, maiori fovisse clementia dicitur«; a przedtem str. 366: »In Suediam cosecravit sex... in Norvegiam duos tantum ipse consecravit«; wysyłano ich więc do krajów, a nie oznaczonych dyecezyj.