nie są zupełnie zadowalniające pod względem smaku i treści. Producencji uskarżają się na brak jęczmienia browarnianego, wysokie podatki i nieodpowiednie taryfy kolejowe dla piwa beczkowego.
Cukrowarnictwo nie rozwinęło się jeszcze zupełnie. W roku 1893/94 było w Poznańskiem czynnych 16 cukrowni, które przerobiły przeszło 8 milionów metrycznych centnarów buraków i wyprodukowały 106 443 515 metr. centnarów surowego cukru, czyli blisko 9% ogólnej produkcyi niemieckiej. Oprócz tego wyrobiono 67 599 cent. metr. miałkiego cukru.
Według dra Hampke[1], z którego pracy wiele danych czerpiemy, pracowało w 16 cukrowniach 260 maszyn parowych o sile ogólnej 5615 koni. Producenci nie mający udziałów w fabrykach dostarczyli 65.8% buraków, akcyonaryusze 34.1%. Za 100 kg buraków płacono przeciętnie 2.16 marek. Ze 100 kg buraków wytwarzano średnio 14.43 kg surowego cukru (w całych Niemczech 12.26 kg) t. z. że na 100 kg surowego cukru potrzeba było 6.93 metr. centnarów buraków. Liczby te dowodzą, że buraki poznańskie zawierają więcej cukru, niż przecięciowo w Niemczech wogóle.
Cukrownie znajdują się w Janikowie, Wierzchosławicach, Symborzu, Pakości, we Wschowie, Środzie, Nakle, Kruszwicy, Zdunach, Kościanie, Wrześni, Gnieźnie, Miejskiej Górce, Komorzu, Opalenicy i Tucznie. Nową akcyjną cukrowarnię stawiają w r. b. w Szamotułach.
Rafineryi niema w Poznańskiem, surowy cukier idzie przez Szczecin lub Gdańsk do Anglii, Holandyi i Stanów Zjednoczonych.
Znaczenie przemysłu cukrowarnianego w ogólności jest znane. W Poznańskiem wpłynął on na głęboką i staranniejszą uprawę roli; zapotrzebowanie maszyn wywołało rozwój fabryk maszyn i narzędzi rolniczych. Przemysł ten doprowadził do rozwoju fabrykacyę nawozów sztucznych,
- ↑ Dr. Karol Hampke. Kilka słów o przemyśle w W. Ks. Poznańskiem. Poznań 1895.
