Strona:Rabin Dr. Samuel Abraham Poznański.pdf/17

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Lehrsätze“, a oprócz nich szereg prac samodzielnych z tej epoki jak np.: Teszuboth rabeinu Kalonimos mi — Lukka Responsy rabi Kalonymosa z Lukki (Berlin 1891) Maftejach Utszuboth hageonim Klucz do responsów geonickich (Berlin 1891) oraz Tszuhoth geonim kadmonim Responsa (pierwotnych Gaonów (Kraków 1893). Müller zajmował się także Karaitami i wszczepił zamiłowanie do tegoż przedmiotu swemu uczniowi. Wogóle zajmowano się w owym czasie Karaitami w Seminarjum rabinicznym i to dzięki inicjatywie innego docenta, który ten przedmiot umiłował. Był nim rabin P. F. Frankel[1], którego wykładów Poznański już nie mógł słuchać, ileże ten umarł właśnie w roku, w którym Poznański przybył do Berlina.
Oprócz profesorów Lehranstalt żyli i działali w owym czasie w Berlinie także i inni uczeni, jakoto: Hofman, Berliner i najsłynniejszy bibliograf żydowski Moritz Steinschneider, a obok nich profesor Moritz Lazarus, uczony europejskiej miary, razem ze Steintalem i Gumplowiczem twórca „Psychologji narodów“ i autor „Etyki żydostwa“ (Die Ethik des Judentums). W roku 1888 objął jedną z katedr w „Lehranstalt“ rabin Maybaum, jeden z teoretyków homiletyki żydowskiej i sam znakomity kaznodzieja i nauczyciel, a katedrę po Müllerze (który umarł w r. 1896) objął rabin dr. Baneth.
Również i wielu uczniów liczyła w owym czasie Lehranstalt, którzy ledwie będąc na ukończeniu, już rokowali wielkie nadzieje (Dr. Kaminka, Dr. Taglicht i inni). Z nimi to i z innymi kolegami szybko poznał się i zaprzyjaźnił Poznański i z zapałem zabrał się do studjów i badań.

A obok tego ciaśniejszego koła kolegów i nauczycieli, obok wpływów, jakie wywierała na młody umysł uczelnia judaistyczna ze swymi wykładami, seminarjami i bogatą biblioteką, działał niemniej na przybysza ze wschodu sam Berlin ze swą kulturą, swym uniwersytetem, swymi muzeami, bibliotekami, teatrami, koncertami i tem całem ży-

  1. W sprawozdaniu „Lehranstalt“ za rok 1887, ogłosił Frankel rozprawę p n: Beiträge zur Literaturgeschichte der Karäer I Nachricht über das arabische Orginal des Muhtawi Josef al-Basirs II Charakteristik des karäischen Uebersetzers Tobija Hamaatik. III Anhang. Frankel Pinkus Fritz był przez kilkanaście lat wraz Graetzem współredaktorem „Monatschriftf. Gesch. u. Wissenschaft des Judentums“