od piątego wieku po Chrystusie zaczyna się ustalać w greckim Kościele katolickim taki tekst:
Theotoke Parthene, kecharitomene Maria,
ho Kyrios kai Hyios Su meta Su,
eulogemene Sy...
Co znaczy dosłownie po polsku:
Bogurodzica Dziewica, zwolena Maria,
Syn Twój, Gospodzin z Tobą (albo: u Ciebie)
Bogiem sławiena Ty...
Tekst ten, bardzo odbiegający od naszego dzisiejszego tekstu „Zdrowaś“, bardzo nam przypomina natomiast inną nabożną modlitwę polską — prastarą pieśń „Bogurodzicę“, tę samą, którą śpiewało polskie wojsko pod Grunwaldem, a którą podziśdzień śpiewa duchowieństwo u grobowca jej domniemanego autora, świętego Wojciecha w Gnieźnie. Wystarczy tylko trochę przestawić porządek wyrazów w greckiej modlitwie, a otrzymamy dokładny tekst pierwszej zwrotki polskiego hymnu narodowego:
Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maria,
u Twego Syna Gospodzina, Matko zwolena, Maria...
Czemu przypisać należy zmiany tekstu w greckiem pozdrowieniu anielskiem? Kwestja ta była wielekroć już objaśniana w fachowej literaturze (np. w 29 tomie Patrologji greckiej Migne’a), ale u nas o tem mało pisano, więc przypomnę tylko, com sam na innem miejscu wyjaśniał, że dodanie słów „Theotoke Parthene“ nakazane było przez władze Kościoła wschodniego ze względu na grasującą na Wschodzie herezję nestorjanów, przeczących Boskiemu Macierzyństwu Marji,
