Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Szkice estetyczne.djvu/117

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

nieporównywalne jest z właściwościami jakichkolwiek wytworów fabrycznych.
Aby odpowiedzieć na pytanie czem jest sztuka monumentalna, w paru słowach określa Buszek stosunek człowieka do świata. Każdy człowiek posiada według Buszka intuicyę formy, w związku z formami całego Istnienia. Wszystko w świecie posiada swoją formę: zaczynając od nas samych, poprzez najdrobniejsze źdźbło, czy robaczka, aż do wielkich systemów gwiezdnych, wszystko ma swój ład i porządek, swoją wewnętrzną logikę, wyrażającą się na zewnątrz formą. W duszy każdego człowieka jest to poczucie, to ziarno, które odpowiednio kultywowane może wydać z siebie odrębne twory — dzieła Sztuki. Do tego twierdzenia ogranicza się filozoficzna strona teoryi Buszka.
Zasadniczą właściwością człowieka jest zdolność wyobrażania. Jest to drugie pojęcie podstawowe, przy pomocy którego będziemy mogli określić pierwsze. Na podstawie obserwacyi przedmiotów powstają, związane z nią, ogólne ich wyobrażenia. Wielości przedmiotów jednego gatunku odpowiada jedno pojęcie tego gatunku. Wielości różnych możliwych drzew odpowiada pojęcie drzewa. Człowiek pierwotny, lub dziecko, rysując drzewo nie przedstawia tego właśnie danego drzewa, które widziało, lub widzi; on, lub ono, ma wyobrażenie drzewa ogólne: przedstawia