Strona:PL Stanisław Brzozowski - Pamiętnik.djvu/200

osobistości ówczesnego świata paryskiego. Stałymi gośćmi byli tam Voltaire, Montesquieu, d’Alembert i in. Pozostałe po niej kilkotomowe zbiory listów należą do najciekawszych dokumentów obyczajowych wieków „oświecenia“ ważnych dla ustalenia i oceny wpływów salonowego, estetycznego życia towarzyskiego na kształowanie się budowy duchowej nowoczesnego pisarza, literata i artysty.
 Str. 91, ust. 1. Herbaczewski J. Albin, literat krakowski, obecnie współpracownik „Rydwanu“ wydał już po śmierci Brzozowskiego bardzo hałaśliwą i mocno pretensyonalną książkę „I nie wwódź nas w pokuszenie (szkicowane wizerunki dusz współcześnie wybitnych na tle myśli dziejowej)“, w której w sposób co najmniej żakowski przedrzeźnia się twórczości Wyspiańskiego i Brzozowskiego, głosząc zarówno apodyktycznie, jak gołosłownie powrót do romantycznego stanu natury. Poglądy jego były Brzozowskiemu znane, zdaje się, jeśli się nie mylę, z osobistego z nim zetknięcia się w Florencyi. W tym czasie bowiem nie były one jeszcze z trybuny publicznej wygłoszone. Osobista znajomość wystarczała widocznie Brzozowskiemu do trafnej oceny umysłowości Herbaczewskiego. Wzmianki o nim powtarzają się jeszcze na str. 91, 105, 133 i 155 Pamiętnika.
 Str. 93, ust. 3 Iza — pani Moszczeńska znana literatka z Warszawy.
 Str. 94, ust. 3. O Lemańskim — patrz wyżej przypisek do str. 54. Złośliwa aluzya do buddaistycznego stanu umysłowości Lemańskiego zaciekawia głównie z tego powodu, że dziwnie trafnie wyznaczyła ona ze zdumiewającą wprost bystrością kierunek, w jakim znacznie później dopiero miała pójść twórczość Lemańskiego, która kołując dotarła w ostatnim momencie wreszcie do nieuniknionej dla siebie ostoi w kwietystycznej filozofii Buddy i Laotse’go, wykładając między inemi zasady księgi Taote-King w sonetach, co prawda, pod względem formalnie estetycznym mistrzowsko budowanych.
 Str. 97, ust. ost., Ellis, wydawca i komentator Blake’a: mowa o książce The poetical works of William Blake edited and annotated by Edwin J. Ellis“. Wzmianka o nim powtarza się na str. 104.
 Str. 104, ust. 2. Voce, tygodnik florencki, organ utalentowanej i zasłużonej już grupy pisarzy włoskich z Prezzolinim i Papinim na czele. Patrz niżej przypis do str. 118, tudzież „Głosy wśród nocy“, str. 32.
 Str. 104, ust. 3. Macilente, jedna z postaci dramatu Ben Johnsona (1573—1673) p. t. „Every man out of his humour“.