Strona:PL Mikołaja Kopernika Toruńczyka O obrotach ciał niebieskich ksiąg sześć.djvu/670

łowaniu i pilności w tych rzeczach w których szczególnie celujesz. Żeby mnie więc nie posądzono o nierozważne targanie się na autora, będę się starał jak najnależyciéj pokazać, w których punktach o ruchu sfery gwiazd stałych pobłądził, i w czém wykład jego nie jest odpowiedni, co może do pewniejszego zrozumienia zasady tego przedmiotu niemało się przyczyni.
 Najprzód pomylił się w wyrachowaniu czasu, ponieważ sądził, że rok drugi Antonina Cnotliwego, w którym Klaudyusz Ptolemeusz gwiazdy przez siebie uważane w katalog ułożył, był 150 rokiem od narodzenia Chrystusa, gdy ten rzeczywiście był 139 rokiem. Ptolemeusz bowiem w księdze III, rozdziale I swego Wielkiego Układu mówi: iż uważane porównanie jesienne przypadło 463 roku po śmierci Alexandra Wielkiego, a trzeciego roku Antonina. Od śmierci zaś Alexandra, do Narodzenia Chrystusa rachują 323 lat okrągłych (tojest egipskich) i 130 dni, ponieważ od początku panowania Nabonassara do narodzenia Chrystusa liczą 747 lat okrągłych i 130 dni, o czem nie widzę żeby i sam autor powątpiewał, jak to pokazuje podanie 22; wyjąwszy, iż przydaje jeden dzień według tablic Alfonsa, a to dlatego, że Ptolemeusz zaczyna rachowanie lat Egipskich, od południa dnia piérwszego, miesiąca początkowego Thot, a nie przed dniem pierwszym. Alfons zaś, lata Nabonassara i Alexandra Wielkiego, od ostatniego południa roku upłynionego, liczy, podobnie jak my rachujemy lata Chrystusa, od północy dnia ostatniego miesiąca grudnia. Od Nabonassara zaś, do zgonu Alexandra Wielkiego, Ptolemeusz w tejże księdze w rozdziale 8, rachuje 424 lat, co potwierdza Cenzoryn, piszący o dniu naradzenia do Kaja Korneliusza, podług świadectwa M. Warrona. Odjąwszy ostatnią liczbę od 747 lat 1 130 dni, pozostanie 323 lat i 130 dni, na przedział czasu od śmierci Alexandra W. do narodzenia Chrystusa, a odtąd do postrzeżenia Ptolemeusza już wspomnianego 139 lat okrągłych i 303 dni. Postrzeżenie więc Ptolemeusza równonocy jesiennéj przypadło po narodzeniu Chrystusa 140 r. dnia 9 miesiąca Athyr, a zaś podług lat rzymskich 130 roku, dnia 25 września, t. j. trzeciego roku Antonina.
 Tenże znowu Ptolemeusz w księdze 5 rozdziale 3 Wielkiego swego Układu, do epoki postrzeżenia słońca i księżyca wykonanego drugiego roku Antonina, rachuje 885 lat, podług Ery Nabonassara i 203 dni. Od narodzenia zatém Chrystusa, do postrzeżenia, upłynęło 138 lat okrągłych i 73 dni. Odtąd po upływie 54