Strona:PL Eustachy Iwanowski-Pielgrzymka do Ziemi Świętej odbyta w roku 1863.djvu/536

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

uczniowie z Afryki, Syryi, Arabii, Indyj. Akademija ma katedrę wykładu koranu, filozofii, matematyki, medycyny, gramatyki i prozodyi arabskiéj. Tu przechowany jest w całéj śwéj czystości język proroka, w którym przepisy i zasady islamizmu przechodzą do wiernych. Jest téż kilka mieszkań, przeznaczonych dla niewidomych, i takich tylko, którzy z pracy rąk utrzymać się nie mogą. Mają tu utrzymanie i niewolników do posługi. Czytają im codziennie ustępy z koranu, i lekarz okulista ich odwiédza. Ta szkoła w Kairze, uważaną była za pochodnię islamizmu, dostarczała ulemów lub doktorów prawa, Damaszkowi, Alepowi, Medynie, Nubii, brzegom Gangesu, Nigru. W świetnych chwilach swego istnienia liczyła 12,000 uczniów. Ta wielka szkoła utraciła już swą świetność, kilka katedr jest opuszczouych, a liczba uczniów nie dochodzi pięciuset.
Mehmet-Ali zaprowadził kilka szkół na wzór europejskich. W Boulak uczą matematyki, i rysunków; w Kanckach kształcą się młodzi oficerowie dla armii; największe nadzieję pokładają na szkole w Abuzabel.
Meczet sułtana Mameluka Hassana, panuje nad Kairem, przez swe kolosalne rozmiary, i najczystszy styl arabski, jest jednym z najpiękniejszych meczetów na Wschodzie. Leży na przeciw cytadeli, na placu Ramelieh; ma bramę wysokości całego gmachu. Marmury wszystkich odcieni, powiązane z sobą ozdobami z bronzu, ozdabiają główne wejście. Na belkach z rzeźbionego drzewa zawieszone są niezliczone lampy szklanne, i jaja strusie, bogato ozdobione. Ogromny korytarz, zastawiony po obu stronach kamiennémi ławkami, jest przedsieniem meczetu. W końcu téj wielkiéj galeryi znajduje się straż kawasów.
Z téj przedsieni wchodzi się na niezmierny dziedziniec w kształcie krzyża greckiego, wśród którego wznosi się w stylu saraceńskim pawilonik ośmiokątny, osłaniający fontannę. Na kolumnach porfirowych wspiéra się kopuła, pysznie ozdobiona. Na przeciw drzwi wchodowych wznosi się