Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/49

w epoce najodleglejszéj, potrzeba była powodem wynalazku, który do wysokiego stopnia doskonałości rozwinięto.
 Zagadką jest po-dziś-dzień wyrabianie kamieni, bez pomocy narzędzi kruszcowych, ale niejest niepodobieństwem; a okoliczność ta, że przy kamiennych zabytkach, nigdy się prawie kruszec nieznajduje, i uwaga, że kruszcem łatwoby było kamień trudny do obrobienia zastąpić, zmusza przyjąć zagadkę, niewysilając się ani na rozwiązanie jéj, ani na obalenie.
 Z tegoż wieku kamieni, obok sprzętu charakterystycznego, któryśmy wyżéj opisali, znajdujemy paciórki i guziki bursztynowe, podługowate, okrągłe, czasem bezkształtne bryłki, przedziurawione tylko dla nawleczenia. Niekiedy bywa ich sznurów kilka, śpiętych klamrami. W grobowcach téj epoki, znajdują się także gliniane naczynia ofiarne, o których niżéj powiemy obszerniéj; pospolicie z dnem zaokrągloném i uszami, jakby do zawieszenia przeznaczone były, mniéj lub więcéj ozdobne; przy nich zaś, kości źwierząt, koni, psów, świń, i zęby zwłaszcza psie i końskie.
 Wszystkie te zabytki do zbyt od nas odległéj należą epoki, ażeby się ona ściśle dała oznaczyć, a początek jéj i trwanie zakreślić dziś mogło. W okresie tym lub całkiem jeszcze nieznano w Europie użytku kruszców, lub kruszec był tak rzadki, że go do codziennych życia potrzeb zastosować niebyło można. W Polsce, Litwie i krajach sąsiednich, okres ten zdaje się nietylko poprzedzać wszelkie związki ludów Północ zamieszkałych, z Greko-Rzymskim światem, ale nawet sięgać może epoki przed przyjściem Skolotów-Scythów do Europy.
 Epoka więc kamienna kończy się na jakie siedmset lat przed erą naszą.
 Przypuszczenie to nieśmiało tu wnosim, bo w przekonaniu naszém, żadna epoka, z dalekiego stanowiska wydająca się odrębną, w istocie saméj, tak odciętą i oddzieloną być niemo-