Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/353

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

branego w pośrodku; druga zamiast prostych główek, kończy się jakoby dwiema zręcznemi makówkami (T. IV. — 22.).
Nadzwyczaj wielka ilość zapinek wszelkiego rodzaju, znajdujących się w krajach pomorskich nad Bałtykiem i przypominających starożytne rzymskie, dozwala się domyślać, że strój ludów nad Bałtykiem, w krajach słowiańskich koniecznie ich wymagał. — Zastępować one musiały guzy, stosunkowo w mniejszéj znajdujące się ilości.
W Czechach i Szląsku, odkopano dość zajmujące wykonaniem fibulae, do rzymskich w wielu formach podobne. Wocel przywodzi ich parę, z których jedna z drutem w spiralną linję zwiniętym, na którym trzpień jest osadzony, kształt ma wcale ładny. — W tymże rodzaju Büsching daje kilka bardzo wytwornych, i jedno wielkie spięcie oryginalne, sztucznie wyrabiane, z ozdobami z drutu, także w spiralne linje stożkowato zwiniętemi, które, według niego, okrywało piersi jakiejś bohaterki, służąc za rodzaj pancerza. — Spięcie to znalezione zostało w r. 1806. pod Swidnicą, około żydowskiego smętarzyska, na dwie stopy głęboko w ziemi; ważyło funtów dwa i pół. — Kilka podobnych odkopano, różnemi czasy w Szląsku i Niemczech, a jedno z nich posiada Muzeum wrocławskie, (Büsching. Tab. II. — 1.).
Na wielką także uwagę zasługują, pod względém sztuki, łańcuchy i naszyjniki, kobiece i męzkie, tylko ku ozdobie służące, a zatém wytworniéj i staranniéj wyrabiane, od innych części ubrania. Rozmiar ich dozwalał rzemieślnikowi-artyście swobodniéj, szerzéj, myśl swoją rozwinąć. W ogólności są to wyroby wcale kształtne, niekiedy bardzo misternie wykonane, na większą skalę, dobitniéj charakter epoce właściwy, jaki mają bransolety i pierścienie, wyrażające. Wielka bardzo liczbę podobnych łańcuchów, naszyjników i wisiadeł zebrał w Inflantach i opisał D-r Kruse; kilka także wzmiankuje E. Tyszkiewicz; jeden bardzo prosty, ale