Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/888

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wybiegów, forteli, postępować przebiegle.

Szpaczy, odnoszący ś. do szpaka, właściwy szpakowi.

Szpada, wł., broń biała o wązkim, prostym ostrzu, używana do pojedynku, noszona u boku dla ozdoby a. jako część umundurowania, przepisanego dla urzędników i wychowańców niektórych zakładów naukowych (fig.).

Szpadel, nm., łopata, rydel.

Szpadnik, wł., rzemieślnik, wyrabiający szpady.

Szpagat, wł., sznur cienki.

Szpagatowy, wł., zrobiony ze szpagatu.

Szpagatówka, wł., wódka prosta bez domieszek.

Szpajscetel, nm., jadłospis, karta z wypisanemi na niej potrawami gotowemi, które na żądanie mogą być przyniesione z kuchni, menu; przen., żart., wyliczenie tego, co kogo oczekuje (szczególniej kłopotów, przykrości), a. tego, co ś. ma wykonać.

Szpak, ptak wróblowaty, śpiewający, zębodzioby z rodziny tejże nazwy; koń siwy; człowiek siwy; przen., s. a. s-ami karmiony = człowiek chytry, przebiegły, doświadczony, wyga.

Szpakowato, przysł., w pstrym, siwym kolorze.

Szpakowaty, pstro ubarwiony; o koniu: dereszowaty: o człowieku: podsiwiały, siwawy, siwiejący.

Szpaler, wł., dwa szeregi, rzędy drzew lub krzewów odpowiednio ciętych, tworzące ulicę ogrodową (fig.); podwójny szereg ludzi, ustawionych wzdłuż ulicy, drogi, tak, aby pomiędzy jednym a drugim szeregiem pozostało wolne przejście; sz-y = wiszące na ścianach ozdobne makaty, zasłony, arrasy, gobeliny.

Szpalerować, wł., robić szpalery, osadzać szpalerami.

Szpalta, nm., wązka kolumna drukowanych wierszy, tworząca stronicę druku sama przez ś., lub ułożona równolegle z jedną, dwiema i t. d. takiemiż kolumnami, oddzielonemi od siebie linjami pionowemi; łam pisma, gazety.

Szpanować, nm., naciągać płótno na blejtram, na ramę; wyciągać, wyprężać; zapełniać szpary w podłodze odpowiednio dobranemi listewkami drewnianemi.

Szpara, szczelina, rozpadlina, rysa, przedział wązki; patrzeć na co przez s-y = pobłażliwie, przez palce; przedział między palcami a. kopytami zwierząt parzystokopytowych.

Szparag, łć., roślina z rodziny liljowatych, u nas ogrodowa; jadalny pęd tej rośliny, wyrastający z jej kłącza (fig.).

Szparagarnia, łć., ogród a. część ogrodu, przeznaczona wyłącznie na hodowlę szparagów.

Szparagowate, Szparagowe, łć.p. Kolcowojowe.

Szparagowiec, łć., minerał zielony, apatyt.

Szparagowy, łć., odnoszący ś. do szparagów; zrobiony ze szparagów; podobny do szparaga: groch s. = roślina warzywna z rodziny motylkowatych.

Szpargał, niepotrzebny papier zapisany a. zadrukowany; stary rękopis, stary dokument.