Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/887

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

torowie podczas sejmu elekcyjnego; s. wojenna = rodzaj machiny oblężniczej pod dachem; budka z gałęzi na kołach, służąca do podchodzenia zwierzyny, zwłaszcza dropia; wielkie, gęste włosy na głowie; żart. awantura, niezwykłe zdarzenie.

Szopisko, miejsce, gdzie stała szopa; nędzna, licha szopa.

Szopka, mała szopa; utwór sceniczny, źle napisany i źle przedstawiony, w którym sens i akcja ś. nie klei; zdarzenie komiczne; mały teatrzyk przenośny z marjonetkami, przedstawiającemi sceny biblijne (zwłaszcza Narodzenie Pańskie) i różne typy i scenki rodzajowe.

Szopny, odnoszący ś. do szopy; rzecz., dozorca szopy.

Szopsko, wielka licha, szopa.

Szorba, polewka.

Szorować, nm., wycierać, trzeć co dla oczyszczenia; przen., iść prędko, biec; wlec wolno nogami po ziemi; przeczyszczać, rozwalniać.

Szorstfal, Szorstuch, nm., fartuch skórzany rzemieślników.

Szorstki, niegładki, chropowaty, chropawy; nierówny; przen., cierpki, przykry w obejściu, opryskliwy, gburowaty.

Szorstko, przysł., chropowato, niegładko; surowo, opryskliwie, gburowato.

Szorstkolistne, rodzina roślin dwuliścieniowych.

Szorstkość, niegładkość, chropawość; brak łagodności, surowość, opryskliwość, przykre, ostre obejście, gburowatość.

Szorstnik, Szorstkołusk, ryba koścista, skrzelowata, piersiopłetwa, zbrojnoskrzelna.

Szorulec, nm., pogrzebacz do pieca, ożóg; gładka deszczułka z rączką do gładzenia muru.

Szory, nm., część przyboru zaprzęgowego na konia, idąca od chomąta wzdłuż grzbietu i po bokach.

Szosa, fr., droga bita, żwirówka; poła u surduta a. fraka.

Szosować, nm., żwirować drogę, bić szosę.

Szosowy, odnoszący ś. do szosy.

Szot, hol., lichy gatunek śledzia.

Szowinista, fr., człowiek, odznaczający ś. szowinizmem.

Szowinistyczny, fr., właściwy szowiniście.

Szowinizm, fr., fałszywie zrozumiany patrjotyzm, połączony z przecenianiem wszystkiego, co swojskie, a ganieniem i niedocenianiem wszystkiego, co obce.

Szóstak, moneta, zawierająca sześć drobniejszych monet, np. sześciogroszówka.

Szóstka, szósta część czego; sześć osób a. przedmiotów, razem wziętych; zaprzęg z sześciu koni; sześć oczek na kostce do gry; karta do gry z sześciu oczkami; moneta dziesięciohalerzowa w Galicji; motyl nocny z rodziny niedźwiedziówek.

Szóstny, zawierający w sobie sześć czego.

Szóstoskrzydlasty, Szóstoskrzydlnyp. Sześcioskrzydlasty.

Szósty, liczebnik porządkowy od sześć; odnoszący ś. do jednej z sześciu równych części całości.

Szpachla, Szpatla, nm., łopatka rogowa lub metalowa do farb, kopystka (fig.).

Szpachlować, nm., wygładzać szpachlą, rzecz, mającą ś. malować.

Szpaczek, mały, młody szpak; człowiek chytry, przebiegły; s-i umieć = znać żarty, figle.

Szpaczkować, szczebiotać, bredzić, pleść, jako szpak; s. z kogo, żartować z niego; uciekać ś. do