Strona:Iza Moszczeńska - Wielkopolska w niewoli.pdf/26

zwierzchnictwem królów pruskich z domu Hohenzollernów, jako cesarzy niemieckich. Pierwszym cesarzem został Wilhelm I-wszy, rodzony dziad ostatniego cesarza, Wilhelma II-go.
 Przez trzykrotne zwycięstwa, przez zjednoczenie, potęga Niemiec urosła bardzo w Europie, a pruska w Niemczech.
 Rozgromiwszy zewnętrznych nieprzyjaciół za brał się Bismarck do tępienia tych, których za wewnętrznych przeciwników poczytywał. Zaliczał do nich katolickie Niemcy południowe, które niezbyt chętnie przewadze Prus się poddawały, oraz Polaków, których podejrzewał, że nie przestaną marzyć o oswobodzeniu i połączeniu się z braćmi z za kordonu.
 Zaczęło się w Poznańskiem bardzo gwałtowne niemczenie przez szkołę. Usuwano nauczycieli Polaków, a sprowadzano na ich miejsce Niemców, a całe nauczanie odbywało się po niemiecku nawet w szkołach elementarnych. Urzędników Polaków usuwano już przed tem; teraz tym, którzy jeszcze na niższych urzędach się utrzymali, zabroniono odzywać się po polsku.