Strona:Iza Moszczeńska - Wielkopolska w niewoli.pdf/12

niczką pruską) i ustanowiono sejmik prowincjonalny, który zresztą tylko gospodarskiemi sprawami zarządzał.
 Nie znaczy to, żeby na swój sposób nie próbowali Prusacy kraju zniemczyć. Już przedtem, zaraz po rozbiorze, zagarnęli wszystkie polskie dobra skarbowe i rozdali lub sprzedali za tanie pienią∂ze swoim zaufanym ludziom, generałom i urzędnikom. Tym sposobem znacznie się zwiększyła liczba obywateli niemieckich w tym kraju, a przekonano się później, że w tych niemieckich rodzinach ziemiańskich miał rząd pruski najwierniejsze podpory swego panowania, najpewniejsze narzędzia stosowanego przeciw Polakom ucisku.
 Niemcy zamieszka i w Poznańskiem gospodarowali bardzo skrzętnie i umiejętnie, dorabiali się i dokupywali ziemi, w czem im zresztą rząd bardzo chętnie dopomagał udzielając taniego kredytu.
 Każda rzecz ma swoją dobrą stronę, niebezpieczną dla tego, kto jej nie umie używać. Tani kredyt zabezpieczony na ziemi (na hypotekach ziemskich) był udzielany Polakom w zaborze pruskim jeszcze za czasów Prus Południowych. Rząd nie robił w tem żadnych utrudnień przewidując