Strona:Franciszek Stefczyk - O spółkach oszczędności i pożyczek.pdf/56

 W każdym jednak razie wycofywanie wkładek, czy mniejszych czy większych, zwyczajnie nie jest uchwytne, nie da się z góry co do kwoty ani czasu przewidzieć i zależy od wielu okoliczności, na które Spółka nie ma wpływu, jak osobiste stosunki właścicieli, klęski elementarne, sposobność zarobkowania, ruch parcelacyjny czy emigracyjny, przesilenia finansowe, lokalne lub ogólniejsze, stosunki polityczne itp. Dlatego działalność kredytowa Spółki, oparta głównie na wkładkach oszczędności, musi się ograniczać do udzielenia krótkoterminowego kredytu, zwrotnego w ciągu kilku miesięcy, lub najwyżej jednego do dwóch lat.
 Nieco rozleglejsze granice mogą mieć w tym względzie te Spółki, które mają szeroko podstawę finansową w licznych wkładkach i gdzie na podstawie dłuższego doświadczenia można mówić o mniejwięcej regularnym przypływie i odpływie wkładek. Krótkie doświadczenie ma jednak małe znaczenie a nawet dłuższe nie powinno popychać do lokowania wkładek oszczędności w długoterminowych (5—10 letnich) pożyczkach.
 2. Kapitał obrotowy, uzyskany w formie pożyczek ratalnych (z Kraj. Centralnej Kasy), nie może być używany na pożyczki dłużejterminowe, aniżeli wynosi okres spłaty pożyczki zaciągniętej przez Spółkę. Kredyt dawany przez Spółkę powinien być raczej krótszym, gdyż Spółka powinna się przygotować na zawody i zwłoki w terminowem spłacaniu pożyczek przez swoich dłużników, ale sama powinna najściślej dotrzymywać terminów spłaty, aby zasłużyć sobie na zaufanie i dalszy kredyt w razie potrzeby.
 3. Najważniejszym warunkiem i dowodem finansowej sprawności Spółki jest regularna spłata pożyczek udzielonych przez Spółkę. Zależy to od sposobu udzielania pożyczek i od stałej energii i zapobiegliwości w dopilnowaniu terminowej spłaty. Jeżeli Zarząd tak rozkłada raty i tak ustanawia terminy płatności rat, że z góry można przewidzieć trudności dla dłużnika w dotrzymaniu terminów i kwot do spłaty przypadających, to nieuniknione są zaległości, zwłoki i nieporozumienia i z góry też stawia sobie Spółka sama przeszkody w przyzwyczajaniu dłużników do regularnej spłaty pożyczek. Raczej należy odmówić pożyczki, aniżeli ustanawiać zbyt krótki okres jej spłaty; raczej też wypada odrazu przy udzielaniu pożyczki przewidzieć i przyznać wygodniejsze warunki spłaty, aniżeli następnie udzielać łatwych prolongat lub milcząco zezwalać na samowolę w spłacaniu rat pożyczkowych. Największym szkodnikiem w sprawnej gospodarce finansowej jest pobłażliwość dla dłuż-