Słownik etymologiczny języka polskiego/łoże

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

łoże, łożysko; »łoże u strzelby« (stąd ruskie łoża); podłoże; łożny, »łożna niemoc«, ‘tyfus’, łożnica (zawsze tak w 17. w.; dziś po narzeczach); drugie tegoż znaczenie: ‘sypialnia’; nałożnica. Dziś zdrobniałe łóżko zastąpiło łoże. P. lec i łożyć. Grec. lechos, ‘łoże’ (z inną samogłoską), łac. lectus, skąd też i lektyka: »łóżko noszące (tak wedle dawnej składni!) my zowiemy kolebka«, Mączyński, r. 1564; grec. alochos = cerk. sąłog (‘żona’; - znaczy ‘razem, spół’, por. sąsiad). Języki lit. nie zachowały tego pnia aryjskiego, u nas i u Niemców (legen, liegen, Lage, Lager, i t. d.) najliczniej się przedstawiającego; por. dalej homerowe lekto, ‘legł’, iryjskie lige, ‘łoże’. Lit. pa-legis, ‘połóg’ (?).