Wiedza tajemna/Rozdział XII
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Wiedza tajemna |
| Wydawca | Wydawnictwo „Współpraca“ |
| Data wyd. | 1939 |
| Druk | Drukarnia „Współpraca“ |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Ze względu, iż w książce niniejszej pragnąłbym Czytelnika zapoznać z tymi, którzy w dziedzinie hermetyzmu odegrali pewną rolę, szczegółowo zaś, z braku miejsca, uczynić tego nie mogę — przytaczam w skróceniu biograficzne dane, tyczące się najsłynniejszych, na samym zaś końcu pomieszczam najwybitniejszych polskich spirytystów, okultystów i badaczy zjawisk nadprzyrodzonych.
Agrippa von Nettesheim (Henryk Korneliusz). Urodzony w Kolonii 1486 r., został przezwany Trismegistą. Był jednym z najbardziej wykształconych ludzi swej epoki. Z wykształcenia lekarz, poświęcił się całkowicie naukom tajemnym. Prześladowano go, oskarżając o czarownictwo — jednak wielu wybitnych mężów utrzymywało z nim zażyłe stosunki. Zmarł w nędzy w 1535 r. w Grenobli. Uważano Agrippę za wielkiego czarownika, a czarnego psa, nieodłącznie mu towarzyszącego — za zaprzyjaźnionego demona. Dalej twierdzono, że gdy Agrippa płacił złotem, później to złoto zamieniało się na łupiny. Nie wiele mu się to przydało — jak zaznaczyłem, zawsze był biedny, a podobne wieści świadczyły o głupocie współczesnych.
Z dzieł jego są najsłynniejsze: „De occulta philosophia“ i „O niepewności i próżności nauk“. W filozofii tajemnej daje teorię ewokacji duchów, na której to teorii opierają się współcześni okultyści, między innymi Papus.
Albert Wielki — znany również pod nazwami Albertus Teutonicus, Frater Albertus, Albertus de Cologna, Albertus Ratisbonensis, Albertus grotus, biskup z Ratysbony ur. 1193 r. lub 1205. Wielce uczony dominikanin, prócz księgi magicznej, którą napisał, stworzył jeszcze słynny automat t. zw. androidę. Pracował nad tą maszyną trzydzieści lat i miała ona nie tylko się poruszać, lecz dawać nad wyraz mądre odpowiedzi na postawione pytania. Legenda głosi, iż Tomasz z Akwinu wstąpił z nią w dysputę i rozgniewany, że martwy przedmiot lepiej rozumuje od niego — porwał za kij i potłukł ją na kawałki.
Allan Kardec — twórca we Francji ruchu, zwanego spirytystycznym. Pierwszy publicznie wystąpił z teorią przeradzania się — reinkarnacji. Swego czasu pozyskał popularność olbrzymią. Ogłosił książki „Le livre des Esprits“, „Le livre des mediums“ etc., które miał napisać pod wpływem dyktującego ducha. Urodził się w 1803 r. — prawdziwe nazwisko brzmiało: Hipolit Rivail.
Aksakow — znakomity rosyjski spirytysta końca XIX w. Napisał „Spirytyzm i animizm“.
Amphiarius (VI w. p. N. Chr.) — słynny komentator snów.
Apollonius z Tyany, patrz pop. rozdz.
Piotr z Apony, ur. 1250 r. koło Padwy, wielki czarnoksiężnik, którego portret, za czarownictwo, został spalony publicznie.
D‘Arpantigny — twórca nauki o kształtach ręki — chirognomii.
Apuleusz — poeta i filozof grecki w II w. po N. Chr. Uchodził za wtajemniczonego, a różne misteria przedstawił w swym utworze „Metamorfozy“, lub „Osioł złoty“.
Bacon (Roger) — doctor mirabilis — zmarł w 1292 czy 1294 r. Jeden z największych uczonych średniowiecza. Napisał: „Opus majus“, „Alchemiczne zwierciadło“, „O cudownej potędze sztuki i natury“ — w którym opisuje kamień filozoficzny.
Barlet (F—Ch.) znany francuski, współczesny okultysta. Napisał szereg ciekawych i cennych prac.
Bazyli Valentinus — żyjący w XIII lub XIV w. — pozostawił po sobie niezwykle rzadkie dzieło p. t. „Azoth sive aureliae philosophorum“.
Dr. Bernheim (współcz.) twórca teorii o sugestii.
Bodinus Jan, słynny prawnik XVI w. Wsławił się specjalnie walką z czarownictwem. Napisał „Demonomanię“.
Besant Annie — przywódczyni, po Bławackiej, współczesnego ruchu teozoficznego. Autorka licznych dzieł teozoficznych.
Boehme Jakób (1576—1624) — z zawodu szewc, poświęcił się studiom nad iluminizmem i okultyzmem. Bóg był dlań potężnym alchemikiem, stwarzającym wszystko za pomocą dystylacji. Ogłosił w 1612 r. „Wschodzącą aurorę“ i inne pisma po łacinie, przetłomaczone później przez St. Martina.
Bozzano Ernest — (współcz.) autor spirytystyczny.
Borri Józef Franciszek, urodzony 1627 r. w Milanie. Alchemik królowej Krystyny i czarownik, skazany na śmierć i zmarły w więzieniu, napisał b. ciekawy „Klucz do gabinetu kawalera Borri“.
Bose Ernest (współczesny), badacz misteriów starego Egiptu, napisał „Isis Odsłoniona“, lub „Święta egiptologia“.
Bławatska Helena Petrowna, patrz „Magia i Czary“.
Bricaud — głowa kościoła gnostyckiego. Patrz pop. rozdz.
Cagliostro, patrz poprz. rozdział.
Cahagnet (współcz.) autor „Magii magnetycznej“.
Conan Doyle — znakomity pisarz i głowa spirytystów Anglii.
Calmet Dom, zmarły w 1757 r., uczony opat benedyktyński, napisał ciekawy traktat „O ukazywaniu się duchów“.
Cardan Jeremi, ur. 1501 r. Zajmował się wywołaniem duchów, specjalnie złych. Jego dzieła: „O snach“, „O subtelności demonów“, „Metoposcopia“ zawierają wiele cennych danych.
Crepieux (współcz.) napisał jedno z najlepszych dzieł o grafologii: „L‘ecriture et le caractere“.
Crookes Wiliam (współcz.). Jeden z twórców współczesnej szkoły badań psychicznych. Najwybitniejsze dzieła: „Badania nad spirytystycznymi zjawiskami“ i „Siła psychiczna“.
Delaage Henryk (współcz.). W książce „Wiedza o prawdzie“ przedstawia starożytne wtajemniczenia.
Delancre (XVI w.). Słynny demonolog, spalił na stosie setki czarownic. Zmarł w 1630 r. Pozostawił po sobie dwa głośne dzieła: „Niewiara w czarownictwo pokonana“ i „Obraz niewierności złych duchów i demonów“.
Delanne Gabriel (współcz.). Jeden z najwybitniejszych francuskich spirytystów. Napisał: „Le Spiritisme devant la raison“ i „La doctrine spirite“.
Delrio Marcin Antoni (ur. w Anvers 1551 r.). Uczony jezuita, demonolog i prześladowca czarownictwa. Napisał: „Poszukiwania magiczne“.
Desbarolles — ojciec współczesnej chiromancji. Napisał: „Des mysteres de la main“ (tajemnice ręki) i szereg innych dzieł.
Durville Henryk. Współczesny okultysta. Napisał szereg książek m. inn. „La science secrete“ (Wiedza tajemna).
Eckartshausen — pisarz okultystyczny XIX w.
Eliphas Levi, patrz „Magia i czary“.
Etteila — pseudonim od Aliette, gdyż tak zwał się istotnie. Pierwszy usiłował dać klucz do Tarota. Lecz mało inteligentny, z zawodu fryzjer, poprzestał na banalnych i dowolnych komentarzach, choć sam z kart przepowiadał znakomicie.
Fabre D‘Olivet. Jeden z ojców współczesnego okultyzmu, cieszący się olbrzymią powagą. Pracował specjalnie nad kabałą oraz oddawał się studiom języka hebrajskiego; z dzieł wybitniejszych: „La langue hébraïque restituée“ (język hebrajski odbudowany) i „Katechizm zasad kabały“.
Faria — słynny magnetyzer, autor „Studiów o naturze człowieka“ i „Sen sztuczny“ 1819 r.
Faust Jan XV w. Postać legendarna — miał być jednym z największych niemieckich czarnoksiężników.
Figuier Ludwik (współcz.) — popularyzator nauk tajemnych, specjalnie alchemii. Nap. „Alchemia i alchemicy“.
Flammarion Kamil — (współcz.) słynny astronom i spirytysta, um. 1925 r.
Flamel Mikołaj XIV w. patrz „Magia i Czary“. Jeden z najsłynniejszych alchemików średniowiecza. Zdobył tak wielkie skarby, iż własnym kosztem wybudował cztery szpitale i dwa kościoły. Pozostawił po sobie dzieła ciemne i niezrozumiałe.
Franck Ad. (współcz.) jeden z najlepszych komentatorów kabały. Por. rozdz. „O kabale“.
Gall — twórca nauki o frenologii.
Gaffarel Jakób, jeden z najsłynniejszych kabalistów i uczonych erudytów okultyzmu. Specjalnie ciekawe są jego książki, tyczące się opisu sprzętów, używanych przy ceremoniach magicznych.
Gaufridi por. rozdz. „Słynne procesy“.
Geley — (współcz.). Jeden z przywódców kierunku badań psychicznych. Zmarł tragicznie, na lotnisku mokotowskim w Warszawie, podczas katastrofy samolotowej, wyruszając w drogę powrotną do Paryża.
Gibier, spirytysta współczesny. Napisał „Spirytyzm“ i „Fakiryzm zachodni“.
Guibourg — por. dalsze rozdz.
Grandier — por. „Słynne procesy“.
Greatrakes Valentinus (XVII w.). Jeden z najsłynniejszych lekarzy cudotwórców. Cieszył się sławą tak wielką, że w 1667 r. był zawezwany na dwór króla angielskiego, lecz przerażony zaszczytami, jakie go spotkały, uciekł stamtąd do Wateford w Irlandii, gdzie żył w osamotnieniu. Leczył za pomocą nakładania rąk, posługując się, jakby współczesnym magnetyzmem.
Gregorius, niemiecki czarnoksiężnik, żyjący w XVII w., który dowolnie wywoływał zjawy umarłych, nawet w biały dzień. Najczęściej czynił to jednak w nocy na cmentarzach, w starych opuszczonych domostwach etc. Jak głosi podanie, czart w czasie takiej ewokacji go zadusił, a prościej będzie rozumieć, że nagle zmarł na serce.
Guaita Stanisław. Jeden z najsłynniejszych pisarzy okultystycznych doby współczesnej, uczeń Eliphasa Levi. Por. „Magia i Czary“.
Hermes Trismegistos (Trzykrotnie wielki Merkury). Odpowiada bogowi Thot, lub egipskiemu Merkuremu — ma być ojcem wszech nauk XX w. do Chr. Przypisują mu nieskończoną ilość dzieł z zakresu okultyzmu — co nasuwa słusznie przypuszczenie, iż nie istniał w ogóle, a księgi napisane przez różnych ludzi, noszą, jako zbiorowość jego nazwisko. Klemens Aleksandryjski podaje katalog jego dzieł. Wśród nich najsłynniejszy: „Pimandes“, przetłomaczony w 1574 r. w Bordeaux na język francuski.
Home. Słynne medium XIX w. i cudotwórca. Por. St. A. Wotowskiego „Duchy i zjawy“.
Hipokrates (V w. do Nar. Chr.). Słynny lekarz, wielki miłośnik hermetyzmu. Leczył nieznanymi środkami, pozostawił traktat „O snach“.
Jakób I, król angielski XVI w., wielki erudyta; znawca nauk tajemnych. Napisał „Demonologię“, w której udowadniał, iż czarownicy utrzymują kontakt z czartem. Prócz tego „Komentarz do Apokalipsy“ — wielce naiwny.
Jamblicus — komentator i pisarz okultystyczny pierwszych wieków chrześcijaństwa. Podaje sposoby zaklęć i wywoływania duchów.
Krisznamurti — współczesny prorok hinduski i wedle teozofów, inkarnacja nowego mesjasza.
Kircher Anastazy. — Jezuita urodzony 1602 r. w Niemczech — zmarły 1680 r. w Rzymie. Zajmował się siłami niewidzialnymi, alchemią i hieroglifami. Przeczuł, przed Mesmerem, potęgę magnetyzmu, napisał „Magnes, magneticum seu de triplici in natura magnete“.
Kowski Wincenty (zm. w Gdańsku r. 1488) — słynny alchemik polski.
Lavater — twórca nauki o fizjonomistyce.
Lenormand — słynna wróżka z kart, początku XIX w.
Lucas (współcz.) — starał się zgłębić metody okultystycznego leczenia. Z zawodu znakomity chemik, oficjalną naukę zestawia z hermetyzmem.
Lombroso — znakomity kryminolog i spirytysta.
Leadbeater — współczesny pisarz okultystyczny, twórca teorii o aurze, otaczającej człowieka.
Loyer Piotr, ur. 1550. Słynny demonograf. Zadedykował Bogu swój „Traktat o widmach i duchach“.
Des Mousseaux i Mirville — demonolodzy końca XIX w., tłomaczący zjawiska mediumiczne współdziałaniem szatana.
Merlin — Czarownik francuski V w., w rodzaju Fausta i Twardowskiego, często wspominany. Postać legendarna.
Mesmer, patrz poprz. rozdziały.
Michelet Emil (współczesny) — napisał szereg dzieł, między innymi „Ezoteryzm w sztuce“, „Czarownicę“ etc.
Mickiewicz Adam zajmował się wielce sprawami nadprzyrodzonymi i sam („Pisma Odyńca“) robił doświadczenia z zakresu telepatii.
Molay W. Mistrz Zakonu Templariuszy — patrz poprz. rozdz.
Moreau (XIX w.), chiromanta, który przepowiedział Napoleonowi I jego klęskę.
Naudé Gabriel — Historyk i bibliograf francuski XVII w., usiłował w swych pismach, daremnie przeciwstawić się prześladowaniom czarownictwa i czarownic, co tylko miało za rezultat, iż sam został ogłoszony za czarnoksiężnika. Napisał: „Apologię wielkich ludzi, posądzonych o magię“.
Nostradamus (1503—1566). Jasnowidz, przepowiadający przyszłość. Ogłosił w 1555 r. swe słynne „Centuries“, w których wówczas wieścił Wielką rewolucję francuską i przewroty w Europie.
Nus Eugeniusz (współczesny). Spirytystyczny pisarz, autor książek: „Wielkie tajemnice“, „Sprawy z tamtego świata“, „Nowe dogmaty“ etc.
Olcott — towarzysz Bławackiej, wybitny teozof.
Ochorowicz Julian — słynny polski uczony, zmarły przedwcześnie, twórca naukowego badania zjawisk medialnych. Za życia znosił ciągłe napaści prasy, dziś uchodzi u nas i zagranicą za jedną z największych powag. Do dzieł najwybitniejszych Ochorowicza należą: „Zjawiska mediumiczne“, „Wiedza tajemna Egiptu“ etc.
Papus — słynny współczesny okultysta francuski. Por. „Magia i czary“.
Paracelsus, patrz poprz. rozdz.
Pasqualis Martinez lub Martines Pasqually. Twórca odłamu wtajemniczenia, w 1757 r., nazwanego „martynizmem“. Uczniem jego był Saint Martin. Długi czas Martinez Pasqualis zamieszkiwał w Lyonie, gdzie poświęcał się organizacji związków tajnych. Wyjechał w sprawach majątkowych na Martynikę, tam umarł. Najlepszą jego biografię napisał Papus.
Peladan Józefin, współczesny pisarz okultystyczny i założyciel Katolickiego Związku Różokrzyżowców. Romanse Peladana dla wtajemniczonych budziły namiętne dyskusje. Najwybitniejsze: „Jak zostać magiem“, „Jak zostać czarodziejką“, „Jak zostać artystą“ etc.
Pic de la Mirandole Jan — uczony wszechstronny, XV w., napisał „Conclusiones philosophicae, cabalisticae, teologicae“.
Postel Wiliam — patrz poprz. rozdz.
Du Potet baron (współczesny) słynny magnetyzer i okultysta, autor „Magii odsłonionej“, „Kursu magnetyzmu“ etc.
Pytagoras (500 r. do Chr.). Słynny wtajemniczony, odsłonił swym uczniom ezoteryczne tajemnice. Wykładał zapomocą liczb.
Rais Gilles de la Laval — satanista. Patrz „Magia i czary“.
Richet Karol — jeden z najwybitniejszych współczesnych badaczy zjawisk psychicznych.
Rugieri Cosma XVI w., nadworny astrolog Katarzyny Medici, autor licznych ksiąg okultystycznych, skazany w 1574 r. na śmierć, za czarnoksięstwo.
Rajmond Lulle patrz poprz. rozdz.
Rochas pułkownik, współczesny, znakomity eksperymentator starający się przy pomocy magnetyzmu, ustalić możliwość średniowiecznych praktyk magicznych. Por. „Magia i czary“.
Saint Germain patrz poprz. rozdz.
Saint Martin Ludwik Klaudiusz, margrabia, lub „filozof nieznany“ ur. 18 stycznia 1743 r. zmarły 1783 r. Poświęcił się na początku karierze wojskowej, lecz zetknąwszy się w Lyonie z Martinesem de Pasqualis — zarzuca służbę i całkowicie oddaje się studiom nad hermetyzmem. Aczkolwiek tak samo, jak mistrz czyni ewokacje i zna ich teorie — idzie drogą więcej teoretyczną i mistyczną. Jest istotnym założycielem wraz z Willermozem „martynizmu“, wskrzeszonego w dobie ostatniej przez Papusa. Z dzieł Saint Martina są najwybitniejsze: „Tableau naturel des rapports qui existent entre Dieu, l‘homme et l‘univers“ („Obraz naturalny stosunków, zachodzących pomiędzy Bogiem, człowiekiem a wszechświatem“), „De l‘Esprit des choses“ („O duchu rzeczy“), „l‘Homme des désirs“ („Człowiek pożądań“) etc.
Saint Ives d‘Alveydre. Historyk-okultysta, twórca t. zw. „teorii synarchii“, który w swych pismach przedstawia utopijne idealne ustroje, oparte na rządach wtajemniczonych. Z dzieł najgłośniejsze: „Misja Żydów“, „Misja Indii w Europie“, „Misja monarchów“ etc.
Sedir — francuski pisarz okultystyczny, współczesny, nieco mistycznego kierunku.
Schrenck Notzing bar. — eksperymentator i pisarz współczesny. Wraz z Karolem Richetem, Geley‘em i innymi — twórca naukowego systemu badania zjawisk mediumicznych. Seansował z polskim medium Stanisławą Popielską.
Schroepfer — jeden z najpotężniejszych „wywoływaczy“ duchów XVIII w. Ewokacje swoje czynił Schroepfer magicznym sposobem, przy pomocy kadzideł, zaklęć i kół. Przeważnie pojawiały się istności przerażające i złośliwe. Po jednym z takich seansów, pod wpływem ujrzanych widziadeł — Schroepfer — niezwykle zdenerwowany, — wystrzałem z pistoletu, odebrał sobie życie.
Swedenborg Emanuel. — Słynny jasnowidz i iluminat szwedzki XVIII w. Por. moje „Tajemnice życia i śmierci“. Początkowo wysoki urzędnik, koniec życia poświęcił całkowicie badaniom zaświatów i utrzymywał, iż odbiera stamtąd komunikaty. Dawał liczne dowody jasnowidzenia. Napisał szereg dzieł. Z nich najciekawsze: „O niebie, jego cudach i o piekle“, „Prawdziwa religia“, „Apokalipsa odsłoniona“ etc.
Steiner Rudolf — zmarły przed paru laty mistyk niemiecki, lekarz cudotwórca i pisarz, nieco zbliżony do teozoficznego kierunku.
Sędziwoj — alchemik polski XVI w. Żywot jego został opisany przez Dziekońskiego w powieści p. t. „Sędziwój“.
Sinnet — pisarz teozoficzny doby współczesnej.
Trętowski — uczony i pisarz polski XIX w., autor „Demonologii“.
Twardowski — legendarny czarnoksiężnik polski. Por. nast. rozdz.
Towiański — polski mistyk XIX w., twórca t. zw. „mesjanizmu“; wywarł olbrzymi wpływ na Mickiewicza.
Villiars — znakomity kabalista i wtajemniczony, autor „Hrabiego Gabalisa“, za odsłanianie tajemnic niedozwolonych, zamordowany rzekomo przez nieznanych sprawców, na drodze do Lyonu w 1673.
Wallace. — Współczesny spirytysta, autor książki „Cuda i spirytualizm współczesny“.
Vintras — założyciel sekty okultystyczno-religijnej końca XIX w. Czynił „cuda“ — specjalnie, gdy ujmował hostie w swe dłonie — poczynała z nich płynąć krew.
Vurgey — współczesny różokrzyżowiec, autor książki „Trzy zastosowania microcosmu“.
Wierus Jan — okultystyczny pisarz XVII w. Uczeń Korneliusza Agrippy, pierwszy począł występować przeciw walce z czarownicami i przesądom. Pozostało po nim wiele ciekawych i cennych dzieł z zakresu magii.
Hoene-Wroński — słynny uczony i filozof polski połowy XIX w., autor licznych dzieł z zakresu filozofii transcendentalnej. Pisał niezwykle ciemno, zawile i mglisto. Wiele ustępów po dziś dzień pozostało niezrozumiałych. Ścisły spis jego utworów podaje Papus w „Traité methodique des sciences occulte“. Wroński wytworzył całą szkołę, która w dobie dzisiejszej stara się go skomentować.
