Strona:Wybrane czterowiersze Omara Chajjama.pdf/129

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.


PRZYPISY I UWAGI


Przekład strof Chajjama uskutecznił Andrzej Gawroński w 1925—26 r. Rok ten, ostatni w swem życiu, spędził nad brzegami Atlantyku, w Bretanji, o czem świadczą daty umieszczone pod czterowierszami.
Str. 13: Czterowiersz ten, wysunięty na czoło całego zbiorku, jest jedynym, nie pochodzącym od Chajjama. Autorem jego jest Chakani (por. Spiegel, Chrestomathie persane, str. 123) — poeta perski, żyjący w w. XII, autor poematów treści religijnej i moralnej, elegij żałobnych, epigramatów, satyr.
Str. 61: Dżejhun — arabska i nowoperska nazwa rzeki Amu-Darja (Oxus); od w. XI także wogóle „wielka rzeka“.
Str. 67: Tus — stolica Chorasanu, północnowschodniej prowincji Persji: dziś Meszhed.
Kaus — mityczny władca perski z dynastji Kajanidów, dzielny wojownik, posiadający też władzę nad duchami; zna go już Awesta, a potem występuje w epopei Firdusiego „Szahname“.
Druga część tego czterowiersza zawiera aluzję do muzyki, rozlegającej się co południa i dziś jeszcze — zgodnie z prastarym zwyczajem — z pawilonu nad bramą pałacu królewskiego.
Str. 69: Dżemszyd (albo Dżem) — bohater podań irańskich, występujący w epopei „Szahname“ jako potężny władca, powołujący do życia rzemiosła i nauki. Jego dziełem miało być Persepolis, zbudowane z pomocą duchów, podległych jego rozkazom — niby drugiego Salomona; ruiny tego miasta do dziś dnia nazywają się: „Tron Dżemszyda“.
Behram — Behram V, król z dynastji Sasanidów (420-438), słynny z talentu poetyckiego i z zamiłowań myśliwskich.