Strona:Wybór poezyj- z dołączeniem kilku pism prozą oraz listów.djvu/008

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
Adam Naruszewicz jako poeta.

Ród Naruszewiczów należał niegdyś do wielce zamożnych i wpływowych w Rzeczypospolitéj. W wieku XVI i XVII szczycił się on kanclerzami, podskarbiemi i hetmanami. W drugiéj atoli połowie XVII stulecia zaczął podupadać i ubożéć, tak, że już tylko powiatowe piastował urzędy.
Z takiéj-to właśnie znakomitéj, a podupadłéj rodziny, osiadłéj wśród błot pińskich, pochodził Adam Stanisław Naruszewicz, który miał sławę przodków odświeżyć i nowego jéj blasku dodać działalnością na właściwém sobie polu, odmienném od tego, na którém antenaci jego z obowiązków swych ojczyznie się wywiązywali. Ojciec jego, Jerzy, był łowczym pińskim, matka, Paulina, pochodziła również z dawnego, ale także zbiedniałego domu Abrahamowiczów. Miejsce urodzenia naszego Adama nie jest napewno znane; może niém był Pińsk, może wieś jaka w Pińszczyznie. Wiadoma nam tylko data przyjścia jego na świat: 20 października 1733 r. Rodzice bardzo wcześnie osierocili Adama wraz ze starszym bratem Kazimierzem i młodszym Stanisławem, którzy przejść musieli pod opiekę i na łaskę dalszych krewnych.
Wychowanie i wykształcenie odebrał Adam w kolegium jezuickiém w Pińsku, nie różniącém się zapewne w niczém od typowych szkół jezuickich w początkach wieku XVIII. Wprawdzie w Warszawie, we Lwowie jezuici, pobudzeni emulacyą wobec reformatorskiéj działalności Konarskiego, już zamyślali o ulepszeniach dydaktycznych, ale dążność ta do Pińska dostać się jeszcze niewątpliwie nie mogła. Wadliwy system nauczania i zły smak w wymowie i poezyi miał tam jeszcze bezwarunkowe poważanie; niesmaczna książeczka Bystrzonowskiego była wzorem stylu. Naruszewicz bardzo wcześnie, bo zaledwie 15 lat mając, ukończył cały kurs