Strona:Wprowadzenie do geopolityki.pdf/32

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

geopolityk Jean Gottmann definiował geopolitykę jako analizę wpływu czynników geograficznych na aktywność polityczną[1], ale w 1947 r. napisał, iż jest ona geograficzną interpretacją historii, zaadaptowaną do celów ideologii pangermańskiej[2].

We współczesnych definicjach geopolityki także pojawiają się różnorodne stanowiska i trudno jest znaleźć jednoznaczną definicję geopolityki, która byłaby akceptowana przez wszystkich przedstawicieli tej dyscypliny. Amerykański uczony Saul Cohen pisał, że geopolityka to pewny sposób podejścia do badania stosunków międzynarodowych i analiza interakcji zachodzących pomiędzy usytuowaniem geograficznym a procesami politycznymi. Zarówno problemy usytuowania geograficznego, jak i procesy polityczne są to zjawiska dynamiczne, które wzajemnie na siebie oddziaływają, a geopolityka stara się opisać i wyjaśnić naturę tychże interakcji[3]. Inny ze współczesnych geopolityków, Geoffrey Parker, pisał, że geopolityka jest badaniem stosunków międzynarodowych z przestrzennej lub geograficznej perspektywy[4]. John Agnew pisał o geopolityce jako o obszarze badawczym geograficznych problemów, znaczeń i rozumienia, które tworzą światową politykę[5]. Kathleen Braden i Fred Shelley w pracy Engaging geopolitics uznali, iż geopolityka jest to analiza i badanie stosunków międzynarodowych z punktu widzenia perspektywy geograficznej[6]. Rosyjski uczony Władimir Kołosow pisał, iż geopolityka stanowi naukę badającą w sposób całościowy i we wzajemnym związku geograficzne, historyczne, polityczne i inne powiązane z nimi czynniki, które wywierają wpływ na strategiczny potencjał państwa[7]. Włoski uczony Carlo Jean, podkreślając praktyczny charakter badań geopolitycznych, pisał, iż geopolityka jest szczególnym podejściem do polityki, jest zbiorem zasad i metod, które nadają kształt teoriom i hipotezom geopolitycznym, jest szczególną refleksją, nie jedyną i wyłączną, poprzedzającą decyzję polityczną. Nie polega ona na opisaniu w sposób statyczny rozmieszczenia geograficznego potęgi politycznej, strategicznej cze ekonomicznej w określonym momencie historycznym. Umożliwia natomiast wyodrębnienie interesów i celów konkretnego podmiotu politycznego, zależnych od poziomu jego siły i swobody działania spośród wielu możliwości przy uwzględnieniu interakcji, w które

  1. J. Gottman, The background of geopolitics, „Military Affairs” 1942, vol. 6, nr 4, s. 197.
  2. J. Gottman, La politique des etats et leur geografie, Paris 1952, s. 13.
  3. S.B. Cohen, Geopolitics of the world system, Oxford 2003, s. 12.
  4. G. Parker, Geopolitics. Past, present and future, Londyn 1998, s. 5.
  5. J. Agnew, Western geopolitical thought in the twenthieth century, Nowy Jork 1985, s. 2.
  6. K. Braden, F. Shelley, Engaging geopolitics, Londyn 2000, s. 5.
  7. W.A. Kołosow, N.S. Mironienko, Geopolitika i politiczeskaja geografia, Moskwa 2022, s. 25.