Przejdź do zawartości

Strona:Wolter - Powiastki filozoficzne 02.djvu/165

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
157

płaci tylko dziesięciny aby utrzymać państwo w jego blasku.
„Jest w Europie jeden naród, sławny ze sprawiedliwości i męstwa, który nie płaci żadnych podatków: to naród Helwetów. Ale oto co się stało: naród ten zajął miejsce książąt Austryi i Zeringen. Małe kantony są demokratyczne i bardzo biedne; każdy mieszkaniec płaci wielce umiarkowaną sumę na potrzeby swojej małej republiki; w bogatych kantonach mieszkańcy winni są państwu opłaty których wymagali arcyksiążęta austryaccy i panowie feudalni; kantony protestanckie są, stosunkowo, dwa razy bogatsze niż katolickie, ponieważ państwo posiada tam dobra klasztorne. Ci, którzy byli poddanymi arcyksiążąt austryackich, książąt Zeringen i mnichów, są dziś poddanymi ojczyzny, płacą ojczyźnie te same dziesięciny, te same daniny, te same należytości lenne, które płacili dawnym panom; że zaś poddani na ogół mało są handlowi, handel nie podlega żadnym opłatom, wyjąwszy lekkich opłat składowych: ludzie handlują własną osobą z obcemi mocarstwami i sprzedają się na kilka lat, co wprowadza nieco pieniędzy do ich kraju naszym kosztem; jestto przykład równie jedyny w cywilizowanym świecie, jak ów podatek ustanowiony przez waszych nowych prawodawców.
Człowiek o czterdziestu talarach. Zatem, proszę pana, szwajcarów nie ograbia prawo boże z połowy mienia, i ten kto ma cztery krowy nie oddaje dwóch państwu?