Strona:William Shakespeare - Burza.pdf/20

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

aktor nie osiągnął wielkiej sławy; grywał role królewskie, zwykle krótkie i bezbarwne, i role poważne starszych mężczyzn; z pewnością przechodził też ciężki okres »terminatorstwa« na deskach sceny, do czego odnoszą się anegdoty bez wartości i niewiarygodne, charakteryzujące jego czynności jako teatralnego sługi. Prędko jednak zabrał się Szekspir do pisania sztuk, które z początku były tylko opracowaniem dawniejszych dramatów, przystosowaniem ich do wymagań, wzrosłych znaczenie w przeciągu kilkunastu lat ostatnich, nadaniem im silniejszego logicznego związku. Takich przeróbek musiało być sporo, do nas jednak nie doszło prawie nic, prócz Henryka VI, który niezawodnie jest oparty na jakimś wcześniejszym dramacie; — również możnaby zaliczyć do nich Tytusa Andronikusa, choć żadnego w tym względzie nie mamy dowodu, prócz słabej wewnętrznej budowy i wogóle małej wartości tego młodzieńczego dramatu. Oba te utwory są bezsprzecznie najsłabszemi dziełami Szekspira.
Praca przygotowawcza Szekspira pozostania dla nas zawsze tajemnicą; że jednak istniała i że musiała być bardzo intensywna, widzimy z tego, że kiedy Szekspir występuje po raz pierwszy publicznie w druku, to poematy jego: Wenus i Adonis i Porwanie Lukrecji, idące po sobie kolejno w r. 1593 i 1594, wykazują tak wielkie wyrobienie formy, że nie można przypuścić, iż są to wogóle pierwsze próby. Trzeba zwrócić na ten fakt uwagę, że najpierw — o ile chodzi o dobrowolne wydania — ukazały się drukiem poematy Szekspira, nie żaden z dramatów. Walter Raleigh, w swej prześlicznej monografji, przypisuje zwrot Szekspira do poezji liryczno-opisowej brakowi możności pisania dla teatru, zamkniętego w latach 1592 i 1593 z powodu dżumy. Że poematy podobały się bardzo, świadczy Palladis Tamia, rodzaj krótkiej biljograficzno-krytycznej notatki Franciszka Meresa z r. 1598, który z wielkiemi o nich mówi pochwałami, wymieniając przytem jego drukowane i nie-