Strona:Wiktor Hugo - Kościół Panny Maryi w Paryżu T.I.djvu/132

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
130
WIKTOR HUGO.

prawie w tem miejscu, gdzie później wzniesiono Panteon. Nowe-miasto, największe z trzech części Paryża, było na prawym brzegu. Główna jego ulica, przecięta w wielu miejscach, szła wzdłuż Sekwany od wieży Billy aż do wieży du Bois, to jest od miejsca, w którem jest dzisiaj Śpichierz Obfitości aż do Tuilleries. Cztery punkty, w których Sekwana przecinała obwód miasta, Tournelle, wieża Nesle, Billy i du Bois nazywały się czterema wieżami Paryża. Najwyższemi punktami w obrębie miasta były bramy St. Denis i św. Marcina, których miejsce się nie zmieniło.
Jakeśmy powiedzieli, każda z trzech części Paryża była miastem, lecz miastem niezupełnem, czyli zupełnie odrębnem, tak, że żadne z nich bez dwóch innych obyć się nie mogło. Powierzchowność ich też była zupełnie różną. Cité obfitowało w kościoły, Miasto w pałace, a Uniwersytet w kolegia. Nie wchodząc w drobne szczegóły prawodawstwa, lecz uważając rzeczy z ogólnego stanowiska, widzimy, że wyspa należała do zarządu biskupa, brzeg prawy do prewota, brzeg zaś lewy do rektora. Cité miało katedrę Najświętszej Panny, Miasto Louvre i szpital, a Uniwersytet Sorbonę. Przestępstwa uczniów, popełniane na lewym brzegu, sądzono na wyspie w pałacu sprawiedliwości, a karano na prawym brzegu w Montfaucon, chyba byłoby inaczej, gdyby rektor poczuł słabość króla, a swoją siłę, bo studenci mieli prawo do własnej szubienicy.
Większa część przywilejów, nawet znacznie ważniejszych od tego, zostały wśród zamieszek odebrane