Strona:Walery Eljasz-Radzikowski - Szkice z podróży w Tatry.djvu/271

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

za zdobycz, lecz za odzyskanie napowrót tego, co poprzednicy jego utracili.[1]

Następnie Madziary korzystając z zamieszek w Polsce za Mieczysława II, to niby jako sprzymierzeńcy wygnanego Bolesława Śmiałego, granice swoje bliżéj Tatr posuwali. W r. 1108 Koloman, król węgierski, szukając pomocy przeciw Czechom i Austryakom, napisał do Bolesława Krzywoustego, aby się zjechali dla zawarcia przyjaźni na Spiżu. Zawarli tam obaj monarchowie przymierze zaczepno-odporne, a dla większego jego utwierdzenia, dzieci swoje małżeństwem połączyli. Stefan, syn Kolomana, zaślubił Judytę, córkę naszego Bolesława, i w posagu w dożywocie dostał hrabstwo Spizkie. Lecz po śmierci Stefana Węgrzy Spiża zwrócić nie chcieli; Bolesław usiłował go siłą odebrać, ciągniony w pomoc Borysowi, pretendentowi do korony węgierskiéj w miejsce Beli, lecz już po przebyciu Tatr na Spiżu w czasie bitwy zdradzony przez Rusinów i Węgrów Borysowych, w końcu od Niemców otoczony, ledwo w ucieczce śmierci uszedł r. 1132.[2] Ta to przegrana po tylu zwycięztwach polskiego bohatera tak zmartwiła, że zapadł na zdrowiu i życie wkrótce zakończył. Utracony w ten sposób Spiż leżał po prawym brzegu Popradu, lewy bowiem brzeg należał zawsze do Polski, czego dowodem nietylko dokumenta węgierskie, ale i pol-

  1. Kronikarz Boguchwał: „Boleslaus primus, magnus dictus terminos Lechitarum ab aliis deperditos strenue recuperaverat.“
  2. Naruszewicz. Historya nar. pol.