Każdy z ludzi, zwłaszcza który więcej bywał poza granicą lub choćby nawet w Poznańskiem, i oglądał pięknie zabudowane wioski, z ubolewaniem patrzał i patrzy na te nasze nieszczęsne, brudne, obdarte chaty, na te domy, które często gorzej wyglądają, niż chlewy, kurniki, czy inne zabudowania gospodarskie zagranicą. Otóż chodziło o to, żeby zewnętrzny wygląd wsi polskiej poprawić, zachęcić ludzi do normalnej budowy. Należy jednak wyjaśnić, że wogóle wydatek na budowę domu mieszkalnego — to jest wydatek, z którym każdy gospodarz musi się bardzo liczyć. Bo gdy włoży pieniądze czy to w krowy, w konia, czy w ziemię, w nawozy, to ma odrazu korzyści i wydatek doskonale się opłaca. Natomiast wybudowanie ładnej chaty daje właściwie tylko przyjemność i wygodę, a korzyści, przynajmniej materjalnej — nie przynosi. Otóż trzeba spólnemi siłami dążyć do tego, aby tego rodzaju budowy możliwie ułatwić, a dojść do tego można przez zakładanie spółdzielni budowlanych, zwłaszcza tam, gdzie jest odpowiednia glina na cegielnie. W statucie naszej spółdzielni budowlanej, jako cel główny, było wskazane, że mamy się podejmować budowli domów mieszkalnych, czy zabudowań gospodarczych w naszej okolicy na spłaty kilkuletnie, czyli na warunkach bardzo dogodnych; ale z zastrzeżeniem, że gospodarz, któryby zamówił taki budynek, musi się zgodzić na jeden z planów, jaki mu podamy. A w planach naszych uwzględniamy odpowiednie światło, wysokość, rozmieszczenie pokoi, a nawet przyzwoity stylowy wygląd zewnętrzny. Każdy gospodarz chętnie się zgodzi na te warunki, jeżeli mu się powie, że pieniądze za sprzedany dom stary da jako zadatek, a resztę spłaci w ciągu lat 6 — 9. Niestety, tego punktu naszej spółdzielni budowlanej dotychczas w czyn nie wprowadziliśmy, przynajmniej w całej pełni, gdyż nie mamy na to odpowiednich kredytów. Jeżeli rząd udzieli spółkom budowlanym odpowiedniego kredytu na ten cel, to nasze wioski bardzo prędko zmienią swój wygląd zewnętrzny. Tymczasem nasza spółdzielnia budowlana i tak sporo zrobiła w o-
