ostało z zapasów z Kartaginą, Hamilkarem i Rzymiany, Goty i Arabami, to doniszczyło trzęsienie ziemi. Najwspanialszy z tych zabytków, to teatr w ruinie, jeszcze nad wszelkie oczekiwanie świetny i wspaniały. Sześćdziesiąt rzędów siedzeń mieściło 80,000 widzów, — największy to teatr świata starożytnego, siedzenia jego kute w skale lub murowane. — Coloseum rzymskie szczenięciem ssać by mogło jego biodra, naśladowanie jego czuć w rzymskich teatro Marcello i teatro Pompejo, ale na rzymski sposób. — Scena ku morzu zwrócona, widz zaś odwracając od niej oko, ma widok roztoczony na cudne wzgórza i doliny. Mammut to przeszłości, dziś kudłaty narościami zielonémi natury, co otula i wieńczy macierzyńsko zmarszczki jego czoła, pisane wiekami, a z tej sceny najwspanialszej widać jednego jeszcze aktora — staczającą się w morze miedzianą tarcz słońca i powstającą na nowo! — Wśród miasta wyspy połączonej mostem ze stałym lądem, stoją gruzy doryckie świątyni Artemis, kolumny jej najciaśniejszym ze znanych porządków stawione; na jednej przytarty napis: τώ πέλουι, oznaczający dary niesione Apollinowi. Trzeciem miejscem w Sycylii o gruzach świątyń greckich jest Selinunt. Posiada ich siedem — wszystkie zniszczone do szczętu od trzęsienia ziemi czołem w proch odwieczny zaryły. Znowu z pomocą pary przebyłem Catanię i Messynę, której pędzel Claude Lorraina nazbyt pochlebił. O ile cudna i bogata część palermitańska, o tyle wstrętem przepełniła mnie Calabria — szaro-skalista, przepełniona lawą przyrosłą do ziemi i niweczącą roślinność, natura wszędzie logiczna podała ją mieszkańcom
