Strona:Władysław Mickiewicz - Emigracya Polska 1860—1890.djvu/155

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

jedynie, powszechna wszystkich zmowa, którą Francuzi zwą la conspiration de tont le monde. (Nr 10-go lipca 1861). Powtarzał te same rady w numerze z 20-go lipca 1861 r.: »Niepowstawać, po polsku znaczy powstawać duchowie i na drodze duchowego wyrobu odrodzenie ojczyzny przewodzić, A jedynie tą idąc drogą, można zmysłowej przemocy podołać. Polska ma wielkich rzeczy dokonać, których nigdy nie dokonałaby na drodze zbrojnego powstania. Trzeba wszelkiemi siłami rozwijać naszą dojrzałość: a zawsze mieć w pamięci, że Polska skoro dojrzeje, wnet się odrodzi«.
Kamieński sprzeciwiał się panującemu i wzmagającemu się wówczas prądowi. Schorzały, znękany fizycznie i moralnie, pióro złożył, ale w historyi emigracyi należy do myślicieli, którzy się wznieśli nad poziom bieżących opinii i stronniczych namiętności.
Przegląd rzeczy polskich, założony przez Seweryna Elzanowskiego w 1857 r., zawieszony został przez rząd francuski 17-go stycznia 1863 r. Elzanowski, skazany na śmierć w Berlinie przez ścięcie głowy toporem w 1847 r. i uwolniony przez rewolucyę 1848 r., był dodatnim typem demokraty polskiego. W Przeglądzie bronił zasad postępowych. Na wstępie 1860 r. cieszył się »że duch odrodzenia Europy olbrzymim krokiem postąpił. Italia dała przykład prawdziwego bohaterstwa uciśnionym ludom«. Długo szedł ręka w rękę z Mierosławskim, ale wielkiej prawości człowiek, zerwał z nim na zawsze po sprawach szkoły w Cuneo. Wtenczas major Rudzki opracował regulamin piechoty, kapitan Czapski kawaleryi, porucznik Langiewicz artyleryi. »Mierosławski, pisze Elzanowski, opracował musztrę z zastosowaniem nowego rodzaju wynalezio-