Kuryi wiele można było uzyskać. A jednak te wszystkie zabiegi nie osiągnęły celu i nieprzeważyły szali na niekorzyść Polski, bo w grę weszły jeszcze inne czynniki i na postanowienie papieskie stanowczo oddziałały, a to względy ówczesnej polityki ogólno europejskiej. Było to pierwszem korzystnem następstwem zjednoczenia państwa, że się z nim na Zachodzie zaczęto co raz więcej liczyć. Dawniej drobne dzielnice polskie nie mogły wchodzić w rachubę przy donioślejszych zagadnieniach politycznych, nie wspominano nawet o nich w źródłach współczesnych w Europie, chyba z okazyi napadu Tatarów; obecnie państwo rozległe i potężne musiało siłą rzeczy wejść w kombinacye wielkiej polityki Zachodu, a jeżeli samo jeszcze na tę politykę oddziaływać nie zdołało, to w każdym razie stanowiło czynnik, którego już nie można było pominąć.
I bezwątpienia nie samo przyrzeczenie ŚtoPietrza, jak o tem z przekąsem piszą nieprzychylne Polsce źródła współczesne, wpłynęło na stanowisko Papieża w sprawie koronacyi Łokietka, ale wzgląd na samą Polskę i na jej stosunek do najżywotniejszych ówczesnych zagadnień politycznych.
Osią ówczesnej polityki Kuryi były sprawy włoskie tak dalece, że druga najdonioślejsza równocześnie sprawa niezgodnego wyboru króla w Niemczech, tylko w świetle tamtej w Avignonie była ocenianą. Jan XXII nader zręczny i obrotny polityk, dążący do celu jaki sobie wytknął, z nieubłaganą konsekwencyą, przejęty na wskróś pojęciami o wysokiem znaczeniu i zadaniu papiestwa, trzymał się w dążeniach swej polityki tych samych tradycyj, jakich od dwóch przeszło wieków Stolica apostolska przestrzegała. I jemu również na tem zależało głównie, aby usunąć obce wpływy z Włoch i ugruntować tam panowanie Rzymu[1]. Ziemia włoska była wówczas rozdarta wzajemną niezgodą poszczególnych miast i państewek, była pełna wewnę-
- ↑ O ile chodzi o ówczesną politykę Kuryi w obec Niemiec i Włoch, zob. Müller, Der Kampf Ludwig des Baiern mit der römischen Curie, Tübingen 1879, a zwłaszcza Preger, Die Politik des Papstes Johann XXII in Bezug auf Italien und Deutschland (Abhandlungen der historischen Classe der Kön. bayer. Akademie der Wiss. T. XVII, München 1886, str. 501 i nast.); mniej wyczerpującemi są dzieła Verlaque, Jean XXII sa vie et ses oeuvres, Paris 1883 i André, Histoire de la Papauté à Avignon, 2 wyd. Avignon 1887, w dalszem jednak przedstawieniu rzeczy opieramy się we wielu kierunkach na własnych badaniach źródłowych i dochodzimy do wyników odmiennych, aniżeli dotychczasowa literatura.
